Constantine and Ioanna Tsatsou Papers - Scope and Content
Αρχείο Κωνσταντίνου και Ιωάννας Τσάτσου
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΝΟΤΗΤΩΝ
Το αρχείο Κωνσταντίνου & Ιωάννας Τσάτσου δωρήθηκε στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη από την κόρη τους Δέσποινα Μυλωνά-Τσάτσου και τον εγγονό τους Γιώργο Συμεωνίδη στις 5/3/2008. Κατά την παραλαβή του αποτελείτο από 17 μεγάλες κούτες, 6 μικρότερα κουτιά και 9 φωριαμούς με αρχειακό υλικό. Έως τις αρχές του 2014 μεγάλο τμήμα του αρχείου είχε ταξινομηθεί και καταγραφεί. Ο κατάλογος είναι προσβάσιμος μέσω της ιστοσελίδας των Αρχείων στο διαδίκτυο.
Το αρχείο περιλαμβάνει χειρόγραφα και δακτυλόγραφα κείμενα (λογοτεχνικά και πολιτικά), προσωπικά και επίσημα/υπηρεσιακά έγγραφα, επιστολές (προσωπική και υπηρεσιακή αλληλογραφία), δημοσιεύματα, αποκόμματα από τον τύπο, υλικό από την πολιτική σταδιοδρομία του ΚΤ και από τις διάφορες ακαδημαϊκές του δραστηριότητες, φωτογραφίες και οπτικοακουστικό υλικό.
Το αρχείο αποτελείτo στην πραγματικότητα από τρία υποαρχεία:
Α) το αρχείο Κωνσταντίνου Τσάτσου
Β) το αρχείο Ιωάννας Τσάτσου
Γ) το αρχείο της οικογένειας Σεφεριάδη (Στυλιανός Σεφεριάδης, Γιώργος Σεφέρης, Άγγελος Σεφεριάδης)
Α) ΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΤΣΟΥ (1899-1987)
Το υλικό έχει ταξινομηθεί στις ακόλουθες 9 ενότητες:
ΕΝΟΤΗΤΑ Ι: Ο πανεπιστημιακός ΚΤ (καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών), 1930-1941, 1943-1946 - Φιλοσοφία του Δικαίου
Η ενότητα περιλαμβάνει υλικό από την πανεπιστημιακή καριέρα του ΚΤ, κυρίως σημειώσεις για τα μαθήματά του και το φροντιστήριο Φιλοσοφίας του Δικαίου στο Πανεπιστήμιο και στην Πάντειο (1930-1946), υπηρεσιακά έγγραφα, κείμενα διαλέξεων και τα χειρόγραφα ή δακτυλόγραφα των δημοσιεύσεών του (π.χ. Το Πρόβλημα των Πηγών του Δικαίου). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το υλικό σχετικά με την υπόθεση ορκωμοσίας των πανεπιστημιακών προς τις Ιταλικές αρχές (Αύγουστος 1941) και τα γεγονότα της 28ης Οκτωβρίου 1941 που οδήγησαν στην παύση και σύλληψη του ΚΤ από τις αρχές Κατοχής. Στην ενότητα περιλαμβάνονται και τεκμήρια σχετικά με άλλες δραστηριότητες του ΚΤ της εποχής αυτής, ενώ πλούσιο είναι το υλικό σχετικά με τη διαμάχη του με τον Γληνό το 1932-1933 (διαμάχη ιστορικού υλισμού και ιδεοκρατίας). Σημαντικό τμήμα της ενότητας αποτελεί το υλικό σχετικά με τη Φιλοσοφία του Δικαίου που εκτείνεται χρονολογικά και μετά την αποχώρηση του ΚΤ από το Πανεπιστήμιο. Στο υλικό αυτό ανήκει και το Αρχείον Φιλοσοφίας και Θεωρίας των Επιστημών (1929-1940).
ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙ: Ο λογοτέχνης, φιλόσοφος και ακαδημαϊκός ΚΤ
Στην ενότητα αυτή ταξινομήθηκε το έργο και μόνο του ΚΤ, δηλ. τα λογοτεχνικά και άλλα κείμενά του. Ο ΚΤ έγραψε ποίηση και πεζά, αλλά και πολλές μελέτες για διάφορα θέματα πέρα από την πολιτική, ενώ ήταν τακτικός αρθρογράφος στον καθημερινό τύπο.
Η Ενότητα ΙΙ έχει τις εξής 10 υποενότητες:
--Υποενότητα II.1: Ποίηση. Τα πρωιμότερα τεκμήρια είναι εφηβικά και νεανικά ποιήματα του ΚΤ (1915-1926) σε χειρόγραφη και δακτυλόγραφη μορφή που δημοσίευσε με το ψευδώνυμο Ήβος Δελφός.
--Υποενότητα II.2: Πεζά. Σώζονται νεανικά χειρόγραφα γραμμένα σε σχολικά τετράδια, χειρόγραφα και δακτυλόγραφα των πεζών έργων του ΚΤ καθώς και σημειώσεις. Περιλαμβάνονται φιλοσοφικά, λογοτεχνικά και θεατρικά έργα.
--Υποενότητα II.3: Δοκίμια, μελέτες, άρθρα. Περιλαμβάνονται χειρόγραφα, δακτυλόγραφα, σημειώσεις, τυπογραφικά δοκίμια μελετών και άρθρων του ΚΤ για διάφορα θέματα παιδείας, γλώσσας, λογοτεχνίας, φιλοσοφίας, θεάτρου, τέχνης, πολιτισμού, ελληνικότητας, θέματα πολιτικής, ιστορίας και μυθολογίας. Από τις πρώιμες μελέτες του ξεχωρίζει το έργο του για τον Παλαμά (1936). Σημαντικό μέρος καταλαμβάνουν τα κείμενά του που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Ευθύνη και η αρθρογραφία του (κυρίως μη πολιτική σε αυτήν την υποενότητα) στον τύπο, όπου κυριαρχούν οι επιφυλλίδες του στην εφημερίδα Η Καθημερινή.
--Υποενότητα II.4: Βιογραφίες. Η ενασχόλησή του ΚΤ με τον Ε. Βενιζέλο και αργότερα η στενή συνεργασία του με τον Κ. Καραμανλή απέδωσαν δύο βιογραφίες. Στην υποενότητα αυτή έχουν ταξινομηθεί όλα τα σχετικά με τη συγγραφή των δύο έργων του ΚΤ, Ελευθέριος Βενιζέλος και Ο Άγνωστος Καραμανλής, δηλ. υλικό προετοιμασίας, σημειώσεις, χειρόγραφα, δακτυλόγραφα κείμενα, κείμενα ομιλιών του ΚΤ για τον Βενιζέλο, σχετική αλληλογραφία του με τον Κ. Καραμανλή.
--Υποενότητα II.5: Κείμενα του ΚΤ σε βιβλία τρίτων. Πρόκειται για κείμενα προλόγων του ΚΤ σε βιβλία άλλων με πολιτικό ή λογοτεχνικό περιεχόμενο, π.χ. σε βιβλία των Ν. Τσαουσέσκου, Μ. Ζενεβουά, Ζισκάρ ντ’Εσταίν κά, και κείμενα του ΚΤ σε αφιερώματα ή τιμητικούς τόμους, π.χ στον τιμητικό τόμο για τον Ευ. Παπανούτσο ή για τον Αλ. Λιτζερόπουλο. Στα τεκμήρια περιλαμβάνονται χειρόγραφα, δακτυλόγραφα και σημειώσεις.
--Υποενότητα II.6: Μεταφράσεις. Στην υποενότητα αυτή έχουν ενταχθεί μεταφράσεις που έχει εκπονήσει ο ΚΤ, αρχαίων ρητόρων και ξένης λογοτεχνίας, πρωτίστως ποίησης. Από τους αρχαίους ρήτορες, ξεχωρίζει το έργο του ΚΤ για τον Κικέρωνα. Περιλαμβάνονται χειρόγραφα και δακτυλόγραφα.
--Υποενότητα II.7: Ομιλίες-Διαλέξεις-Συνεντεύξεις. Χειρόγραφα και δακτυλόγραφα κείμενα ομιλιών του ΚΤ για ποικίλα θέματα, κυρίως λογοτεχνικά ή επετειακά. Στην υποενότητα αυτή έχουν ενταχθεί και τα κείμενα των διαλέξεων του ΚΤ στο Αθήναιον με θέμα την Αμερική και τη δημιουργία του αμερικανικού έθνους (1953-54). Οι συνεντεύξεις του ΚΤ είναι κυρίως για λογοτεχνικά/πολιτιστικά θέματα ή απαντήσεις σε έρευνες εφημερίδων, π.χ. για τα ιδανικά της φυλής μας ή περί ελευθερίας του Τύπου ή σχετικά με τους αγώνες της νέας γενιάς. Περιλαμβάνονται επίσης σημειώσεις και αποκόμματα τύπου.
--Υποενότητα ΙΙ.8: Μεταφράσεις έργων ΚΤ. Στην υποενότητα αυτή έχουν ενταχθεί τα σχετικά με μεταφράσεις ποιημάτων, πεζών έργων και ομιλιών του ΚΤ. Πολλές από τις μεταφράσεις στα αγγλικά έχουν γίνει από την Jean Demos, στα γερμανικά από την Isidora Rosenthal-Kamarinea και στα ρουμάνικα από τους Ion & Lia Brad. Υπάρχουν ακόμα μεταφράσεις στα γαλλικά, στα ιταλικά και στα ισπανικά. Πρόκειται κυρίως για δακτυλόγραφα κείμενα αλλά και για επιστολές που ανταλλάσσει ο ΚΤ με τους μεταφραστές του.
--Υποενότητα ΙΙ.9: Κριτική. Ο βασικός διαχωρισμός στην υποενότητα αυτή είναι κριτικές που γράφει ο ΚΤ για έργα άλλων (λογοτεχνικά και επιστημονικά, βιβλιοκρισίες) και κριτικές που γράφουν άλλοι για τα λογοτεχνικά έργα του ΚΤ (ποίηση-πεζογραφία), τα επιστημονικά έργα του, τις μελέτες, τα δοκίμια, τις μεταφράσεις και τις βιογραφίες του. Επίσης έχουν ενταχθεί στην υποενότητα αυτή αφιερώματα και μελέτες για τον ΚΤ και το έργο του που συμπεριλαμβάνουν και γενικές κριτικές για το έργο του. Χρονολογικά εκτείνονται και μετά το θάνατο του ΚΤ (1987) και συμπληρώνονται από σχετικά τεκμήρια στο Δευτερογενές υλικό (Ενότητα ΙΧ). Πρόκειται για χειρόγραφα και δακτυλόγραφα κείμενα, φωτοαντίγραφα, αποκόμματα δημοσιεύσεων και αποκόμματα τύπου, επιστολές, ανάτυπα δημοσιεύσεων, καταλόγους παραληπτών δημοσιεύσεων.
--Υποενότητα ΙΙ.10: Ακαδημία Αθηνών. Στην υποενότητα αυτή έχουν ταξινομηθεί όλα τα σχετικά με την υποψηφιότητα και εκλογή του ΚΤ στην τακτική έδρα των Νομικών Επιστημών-Φιλοσοφία του Δικαίου της Ακαδημίας Αθηνών (1961) και την κατοπινή δράση του στην Ακαδημία (λόγοι). Υπάρχει το υλικό σχετικά με την εκλογή του ΚΤ ως πρόεδρου της Ακαδημίας Αθηνών το 1966 και τα σχετικά με την επιστροφή του ΚΤ στην Ακαδημία μετά την Προεδρία της Δημοκρατίας το 1980. Ακόμα υπάρχει το υλικό σχετικά με το πρόβλημα που είχε προκύψει το 1965 περί συνταγματικού ασυμβίβαστου βουλευτικού αξιώματος και θέσης μέλους διοικητικού συμβουλίου της Ακαδημαϊκής Συγκλήτου (αφορούσε τον ΚΤ και τον Γ. Αθανασιάδη-Νόβα). Ένας υποφάκελος αφορά την επικοινωνία του ΚΤ με τον Ραφαήλ Δήμο. Περιλαμβάνονται υπηρεσιακά έγγραφα, η εισηγητική έκθεση, δημοσιεύματα της Ακαδημίας, επιστολές, χειρόγραφα και δακτυλόγραφα κείμενα, αποκόμματα τύπου.
ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙΙ: Ο πολιτικός ΚΤ (1918-1974)
Η πολιτική σταδιοδρομία του ΚΤ υπήρξε μακροχρόνια και πολυσχιδής και σε μεγάλο βαθμό ταυτίζεται με την ιστορία της νεώτερης Ελλάδας κατά τον 20ο αι. δεδομένου ότι άρχισε την καριέρα του ως συνεργάτης του Ε. Βενιζέλου στο Συνέδριο Ειρήνης του Παρισιού (1918-1919), υπηρέτησε στις μεταπολεμικές κυβερνήσεις και καθιερώθηκε ως υπουργός σε διάφορα υπουργεία επί κυβερνήσεων Κ. Καραμανλή για να εκλεγεί τελικά πρώτος Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετά τη μεταπολίτευση (1975-1980). Το υλικό της ενότητας έχει ταξινομηθεί χρονολογικά σε έξι υποενότητες τις οποίες συμπληρώνει μία έβδομη θεματική που αφορά Συνταγματικά θέματα καθώς ο ΚΤ είχε εργαστεί σε όλες τις επιτροπές κατάρτισης ή αναθεώρησης του Συντάγματος από το 1946 και εξής. Μέσα σε κάθε υποενότητα το υλικό, όπου ήταν δυνατόν, είναι οργανωμένο και θεματικά (π.χ. θέματα τουρισμού, υπόθεση Μέρτεν κλπ). Στην χρονολογική συνέχεια, τομή αποτελούν οι πολλαπλές εκλογικές αναμετρήσεις (1946, 1950, 1951, 1952, 1956, 1958, 1961, 1963, 1964, μη διεξαχθείσες 1967) και το συναφές με αυτές υλικό, προεκλογικά φυλλάδια, ψηφοδέλτια, κείμενα προεκλογικών λόγων, εκλογικά αποτελέσματα. Εκτός από τα αμιγώς πολιτικά και υπηρεσιακά τεκμήρια (νομοσχέδια, κείμενα αγορεύσεων, εισηγητικές εκθέσεις, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, Πρακτικά συνεδριάσεων της Βουλής, υλικό σχετικά με τη βουλευτική του δράση, κυβερνητικές ανακοινώσεις, επίσημες προσκλήσεις για διάφορες εκδηλώσεις), υπάρχει και υλικό σχετικά με πολιτικές διεργασίες σε επίπεδο πολιτικής ιδεολογίας, όπως για παράδειγμα η σύσταση του Ομίλου Μελέτης των Ελληνικών Προβλημάτων (1935) και η Σοσιαλιστική Ένωση (1943-1944), καθώς και τα πολύ μεταγενέστερα πολιτικά κείμενα του ΚΤ σχετικά με την ιδεολογία της ΕΡΕ. Χειρόγραφα και δακτυλόγραφα κείμενα, κείμενα ομιλιών, σημειώσεις, αλληλογραφία, πολιτικά άρθρα στον τύπο, αποκόμματα τύπου και γελοιογραφίες συμπληρώνουν το υλικό της ενότητας.
Επίσης ενταγμένες στην Ενότητα ΙΙΙ είναι και δραστηριότητες του ΚΤ παράλληλες με την πολιτική, π.χ. το υλικό σχετικά με την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών (1948).
Οι 7 υποενότητες είναι οι εξής:
--Υποενότητα ΙΙΙ.1: Πριν τον πόλεμο (1929, 1930-1940). Η υποενότητα αυτή αφορά την πρώιμη πολιτική δράση του ΚΤ μέχρι τον πόλεμο του 1940. Πρόκειται κυρίως για πολιτικά άρθρα στον τύπο και κείμενα λόγων καθώς και το υλικό σχετικά με την ίδρυση του Ομίλου Μελέτης των Ελληνικών Προβλημάτων (1935), τους στόχους και το έργο του. Το παλαιότερο τεκμήριο της υποενότητας είναι ένας κώδικας αποκρυπτογράφησης (Code Télégraphique chiffré) που μάλλον χρησιμοποιούσε ο ΚΤ στο Παρίσι το 1918-1919 όταν ήταν μέλος της αποστολής του Ελ. Βενιζέλου.
--Υποενότητα ΙΙΙ.2: Κατοχή (1941-1942, 1943-1944). Η υποενότητα αυτή καλύπτει την περίοδο της Κατοχής και το υλικό ξεκινά με τη θητεία του ΚΤ στο γραφείο Πνευματικής Επιστρατεύσεως (Εθνική Διαφώτισις) το Νοέμβριο-Δεκέμβριο 1940 και τη δράση του με τον Εθνικό Οργανισμό Χριστιανικής Αλληλεγγύης (ΕΟΧΑ). Από τα διάφορα τεκμήρια για τις πολιτικές διεργασίες της εποχής, σημαντικό είναι το υλικό που αφορά τη Σοσιαλιστική Ένωση, την ίδρυσή της, το πρόγραμμα και τις γενικές αρχές της (1943-1944) και που σχετίζεται με το υλικό για την ίδρυση του Σοσιαλιστικού Κόμματος (1945). Τα πολιτικά-ιδεολογικά προγράμματα και τα ποικίλα κείμενα αντικατοπτρίζουν το πνεύμα της εποχής και αποτελούν σημαντική πηγή για τις πολιτικές ζυμώσεις που λάμβαναν χώρα πριν την Απελευθέρωση. Η υποενότητα κλείνει με το υλικό σχετικά με την πολιτική δράση του ΚΤ στο Κάιρο τον Ιούλιο-Οκτώβριο 1944.
--Υποενότητα ΙΙΙ.3: Μετά τον πόλεμο (1945-1946, 1946-1949, 1949-1950, δεκαετία 1950). Για την περίοδο αυτή, το υλικό έχει οργανωθεί βάσει των αξιωμάτων που διαδοχικά κατείχε ο ΚΤ, δηλ. υπουργός Εσωτερικών και Ασφάλειας στην υπηρεσιακή κυβέρνηση Π. Βούλγαρη (1945), υπουργός Τύπου και Πληροφοριών στην κυβέρνηση Π. Κανελλόπουλου (1945), υπουργός Τύπου στην κυβέρνηση Θ. Σοφούλη (1946-49), υπουργός Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας στην κυβέρνηση Θ. Σοφούλη και Α. Διομήδους (1949-1950) και υφυπουργός Συντονισμού στην κυβέρνηση Σ. Βενιζέλου (1950-1951). Στα πρώιμα τεκμήρια της υποενότητας εντάσσονται έγγραφα σχετικά με τη βουλευτική δράση του ΚΤ (1946-1948) και τη δράση του για τη διαφώτιση στο εσωτερικό και το εξωτερικό (1948). Θεματικά ξεχωρίζει το ταξίδι του στην Αίγυπτο τον Απρίλιο του 1947 ως μέλους της Ελληνικής Βουλευτικής Αντιπροσωπείας για τη XXXVI διακοινοβουλευτική διάσκεψη της Union Interparlementaire στο Κάιρο, το υλικό σχετικά με την αμερικανική πολιτική στην Ελλάδα, το υλικό σχετικά με το ταξίδι του ΚΤ στην Αμερική το 1953 (τετράμηνη περιοδεία σε 10 Πανεπιστήμια των ΗΠΑ με υποτροφία της αμερικανικής κυβέρνησης under the Smith-Mundt Act) και το υλικό σχετικά με την υπόθεση Μερκαντίλε το 1953-1954.
--Υποενότητα ΙΙΙ.4: Τα χρόνια της ΕΡΕ-οι κυβερνήσεις Κ. Καραμανλή (1955-1956, 1956-1958, 1958-1961, 1962-1963). Το υλικό ξεκινά χρονολογικά με την προσχώρηση του ΚΤ στην ΕΡΕ του Κ. Καραμανλή και την αρχή της συνεργασίας τους, και αναπτύσσεται πάλι με βάσει τα υπουργεία που ανέλαβε ο ΚΤ στις διαδοχικές κυβερνήσεις Καραμανλή, δηλ. υπουργός Προεδρίας της Κυβερνήσεως (1956-1958), υπουργός Προεδρίας της Κυβερνήσεως με αρμοδιότητες Τύπου και Τουρισμού (1958-1961), αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών (1959), υπουργός Kοινωνικής Πρόνοιας (1962-1963). Σημαντικό μέρος των τεκμηρίων αφορά την τουριστική πολιτική των κυβερνήσεων Καραμανλή. Ξεχωρίζουν τέσσερα θέματα που καλύπτουν ευρύτερα χρονολογικά πλαίσια, ένας υποφάκελος για θέματα σχετικά με τη βασιλική οικογένεια (1956-1959), ένας φάκελος για την υπόθεση Δρ. Μ. Μέρτεν (Max Merten, 1957-1961), ένας φάκελος για το Κυπριακό (1954-1959 και μετά τις συμφωνίες Λονδίνου-Ζυρίχης) και ένας φάκελος με αποκόμματα εφημερίδων με γελοιογραφίες (1956-1967) κυρίως των Φωκ. Δημητριάδη, Α. Θεοφιλόπουλου, Δ. Σκουλάκη, Π. Παυλίδη. Η υποενότητα περιλαμβάνει και υλικό που σχετίζεται με το ταξίδι και τη διαμονή του ΚΤ στο Λονδίνο μετά τις εκλογές του 1961 (Νοε.-Δεκ. 1961).
--Υποενότητα ΙΙΙ.5: Αντιπολίτευση 1964-1965, 1966, κυβέρνηση Π. Κανελλόπουλου 1967, δικτατορία. Στην υποενότητα αυτή έχει ταξινομηθεί υλικό που αφορά τρεις περιόδους, δηλ. το διάστημα 1964-1965 όταν η ΕΡΕ βρισκόταν στην αντιπολίτευση μέχρι τα Ιουλιανά, το διάστημα μέχρι τη δικτατορία των συνταγματαρχών το 1967 και τη δικτατορία 1967-1974. Η πρώτη περίοδος χαρακτηρίζεται από τους ελέγχους και τις ανακριτικές επιτροπές (π.χ. για τη ΔΕΗ 1962-1965 και για τη διαχείριση μυστικών κονδυλίων 1963-1964) καθώς και τη διαμάχη για θέματα Παιδείας με αφορμή την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1964. Στη δεύτερη περίοδο, ο ΚΤ χρημάτισε υπουργός Δικαιοσύνης στη βραχύβια κυβέρνηση Π. Κανελλόπουλου (3-21/4/1967), ενώ κατά τη διάρκεια της δικτατορίας λίγα τεκμήρια σώζονται, κυρίως κείμενα του ΚΤ. Θεματικά ξεχωρίζουν τα πολιτικά κείμενα του ΚΤ σχετικά με την ΕΡΕ (ιδεολογία/θέσεις, έργο) και το υλικό για τα μαθήματα στη νεολαία του κόμματος (ΕΡΕΝ), της οποίας ο ΚΤ διετέλεσε βασικός προπαγανδιστής (όλα πριν τη δικτατορία).
--Υποενότητα ΙΙΙ.6: Μεταπολίτευση (1974). Στην υποενότητα αυτή έχει ταξινομηθεί το υλικό σχετικά με τη δράση του ΚΤ μετά την Μεταπολίτευση το 1974 και αφορά κυρίως θέματα πολιτισμού και παιδείας, καθότι ο ΚΤ διορίστηκε υπουργός Πολιτισμού & Επιστημών στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Κ. Καραμανλή (1974).
--Υποενότητα ΙΙΙ.7: Συνταγματικά. Στην υποενότητα αυτή έχει ταξινομηθεί συνολικά και ανεξαρτήτως χρονολογίας όλο το υλικό σχετικά με συνταγματικά θέματα, δηλ. υλικό που αφορά τη σύνταξη ή αναθεώρηση του Συντάγματος της Ελλάδας. Ο ΚΤ ως νομικός συμμετείχε στις διάφορες συντακτικές ή αναθεωρητικές επιτροπές. Αναλυτικά, πρόκειται για το σχέδιο Συντάγματος του 1946, την πρόταση αναθεώρησης Συντάγματος του 1963 (μη πραγματοποιηθείσα), το Σύνταγμα του 1975 και την πρόταση αναθεώρησης Συντάγματος του 1985. Περιλαμβάνονται πρακτικά συνεδριάσεων, εισηγήσεις, χειρόγραφες σημειώσεις, επιστολές, κείμενα και αποκόμματα τύπου. Χαρακτηριστικό είναι ένα σχόλιο του ΚΤ από ομιλία του για το Σύνταγμα του 1975:
«Συντάσσουμε ένα Καταστατικό Χάρτη για ένα μεσογειακό λαό, και πιο συγκεκριμένα για τον ελληνικό λαό, που από τη φύση του είναι ευμετάβολος και που κατά κανόνα ρέπει προς τις ακρότητες».
Ενότητα IV: Αλληλογραφία
Η αλληλογραφία του ΚΤ έχει ταξινομηθεί σε 3 υποενότητες:
Υποενότητα IV.1: Οικογενειακή
Υποενότητα IV.2: Πολιτιστική/Λογοτεχνική/Κριτικές
Υποενότητα IV.3: Γενική
Η κατάταξη των επιστολών έγινε χρονολογικά όπου ήταν δυνατόν και όχι αλφαβητικά με βάση τον αποστολέα καθώς δεν ήταν δυνατόν να ταυτιστούν όλοι οι επιστολογράφοι. Υπάρχουν και αντίγραφα επιστολών ΚΤ ή σχέδια επιστολών του. Να σημειωθεί ότι επιστολές υπάρχουν διάσπαρτες σε όλες τις ενότητες του αρχείου και κυρίως στην Ενότητα ΙΙΙ (Πολιτική).
Ενότητα V: Προεδρία της Δημοκρατίας (1975-1980)
Την Ενότητα V απαρτίζουν επίσημα έγγραφα και όλα τα σχετικά τεκμήρια με τις αρμοδιότητες του Προέδρου (διοικητικά και οικονομικά θέματα, υπομνήματα προς τον πρωθυπουργό, προεδρικές αποφάσεις και ανακοινώσεις της Προεδρίας, πρακτικά) και τη λειτουργία του προεδρικού γραφείου (υλικό γραμματείας Προέδρου, προγράμματα, ημερολόγια, ημερολόγια Φ. Χαρτουλάρη - ιδιαιτέρας γραμματέας του Προέδρου, τηλεφωνικοί κατάλογοι κλπ). Μεγάλο τμήμα του υλικού αφορά σε διάφορες εκδηλώσεις, είτε ταξίδια και περιοδείες του Προέδρου στο εσωτερικό της χώρας και στο εξωτερικό, είτε επίσημες επισκέψεις αρχηγών κρατών ή άλλων προσωπικοτήτων, καθώς και ποικίλες επίσημες εκδηλώσεις (ακροάσεις, διαπιστευτήρια πρέσβεων ξένων χωρών, χαιρετισμοί, επίσημα γεύματα κλπ). Από τα ταξίδια στο εξωτερικό ιδιαίτερη βαρύτητα έχει η εκπροσώπηση της Ελλάδας από τον ΚΤ στην κηδεία του Μακαρίου στην Κύπρο το 1977 και η επίσημη επίσκεψη του προεδρικού ζεύγους στη Γαλλία το 1979. Στην ίδια υποενότητα έχει καταγραφεί και το υλικό από το ταξίδι στην Ελβετία το Μάρτιο του 1980 για την απονομή στον ΚΤ του μεγάλου ευρωπαϊκού βραβείου Coudenhove-Kalergi . Οι λόγοι, τα μηνύματα και τα διαγγέλματα του Προέδρου αποτελούν ξεχωριστή υποενότητα, όπως επίσης ξεχωριστή υποενότητα αποτελεί και η αλληλογραφία του Προέδρου. Πολλές επιστολές είναι απλώς συγχαρητήρια ή ευχετήρια μηνύματα. Αποκόμματα τύπου για θέματα σχετικά με την Προεδρία ή με συνεντεύξεις του ΚΤ έχουν ταξινομηθεί σε ξεχωριστή υποενότητα. Το υλικό της ενότητας κλείνει χρονολογικά με την παράδοση της Προεδρίας στον Κ. Καραμανλή το Μάιο του 1980.
Συμπληρωματική της ενότητας αυτής είναι το σχετικό φωτογραφικό υλικό από την Ενότητα VII (Φωτογραφίες).
Ενότητα VI: Μετά την Προεδρία (1981-87)
Το υλικό της ενότητας αυτής καλύπτει χρονολογικά την τελευταία περίοδο της ζωής του ΚΤ, μετά την Προεδρία και μέχρι το θάνατό του το 1987. Πρόκειται για ποικίλο υλικό σχετικά με τις διάφορες δραστηριότητες του ΚΤ, το έργο του με διάφορα ιδρύματα και φορείς (π.χ. Ίδρυμα Κ. Καραμανλή, Ίδρυμα Κωστή Παλαμά, Ελληνική Φιλοσοφική Εταιρεία κά), κείμενα λόγων, υλικό από ταξίδια, τιμητικές διακρίσεις, αλληλογραφία, αποκόμματα τύπου.
Ενότητα VII: Φωτογραφίες ΚΤ & ΙΤ
Πλούσια συλλογή φωτογραφιών λυτών ή σε άλμπουμ, οι περισσότερες από τις οποίες είναι επίσημες φωτογραφίες που αποτυπώνουν τη μακρά πολιτική σταδιοδρομία του ΚΤ. Ξεχωρίζουν φωτογραφίες από τις προεκλογικές του εκστρατείες, την πολιτική του δράση, τις σχέσεις με Έλληνες και ξένους πολιτικούς και προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών. Με την εξαίρεση 3 φωτογραφιών (Θεοδώρας Τσάτσου, ΙΤ με κόρη Δέσποινα μωρό) δεν υπάρχουν οικογενειακές ή άλλες προσωπικές φωτογραφίες. Η κατάταξη έχει γίνει με χρονολογική σειρά.
Ενότητα VΙII: Οπτικοακουστικό υλικό
Η ενότητα αυτή αποτελείται από μη χαρτώο υλικό, δηλ. μαγνητοταινίες, βιντεοκασέτες, ταινίες (επίκαιρα, τηλεοπτικές εκπομπές), κασέτες με ηχητικά ντοκουμέντα (συνεντεύξεις, ραδιοφωνικές εκπομπές, απαγγελίες, ομιλίες, διαγγέλματα) και ένα δίσκο βινυλίου με απαγγελία του Άγγελου Σεφεριάδη. Σε μαγνητοταινία σώζεται ο επικήδειος λόγος του ΚΤ για τον Μακάριο στην Κύπρο, 8/8/1977.
Ενότητα IX: Θάνατος ΚΤ (9/10/1987) & Δευτερογενές υλικό (μετά το 1987)
Το υλικό έχει ταξινομηθεί σε 2 υποενότητες. Η πρώτη αφορά το θάνατο του ΚΤ και αποτελείται κυρίως από συλλυπητήριες επιστολές προς την ΙΤ και την οικογένειά του, καθώς και από σχετικά αποκόμματα τύπου του 1987 (Υποενότητα ΙΧ.1). Η δεύτερη υποενότητα έχει δευτερογενές υλικό και όλα τα σχετικά με εκδηλώσεις μνήμης και αποκόμματα τύπου 1988-2007 (Υποενότητα ΙΧ.2)
Β) ΑΡΧΕΙΟ ΙΩΑΝΝΑΣ ΤΣΑΤΣΟΥ (1909-2000)
Το υποαρχείο της Ιωάννας Τσάτσου, συζύγου του Κωνσταντίνου Τσάτσου και αδελφής του Γιώργου Σεφέρη, έχει ταξινομηθεί σε 8 ενότητες που περιγράφονται εδώ. Η ΙΤ υπήρξε σημαντική προσωπικότητα της εποχής της με λογοτεχνικό έργο και με πλούσια δράση επί Κατοχής και αργότερα.
Ενότητα Ι: Προσωπικά έγγραφα
Στην ενότητα αυτή έχουν ταξινομηθεί προσωπικά έγγραφα της ΙΤ που αφορούν τις σπουδές της (π.χ. πτυχίο Νομικής), διαβατήρια, βιογραφικά σημειώματα, ημερολόγια 1944-1999 και τηλεφωνικοί κατάλογοι.
Ενότητα ΙΙ: Το λογοτεχνικό έργο της ΙΤ
Το συγγραφικό έργο της ΙΤ είναι κυρίως λογοτεχνικό και έχει ταξινομηθεί στις εξής υποενότητες:
Υποενότητα ΙΙ.1: Ποίηση
Υποενότητα ΙΙ.2: Πεζά
Το υλικό αφορά κυρίως τα έργα της Φύλλα Κατοχής, Ο Αδερφός μου Γιώργος Σεφέρης και το μη λογοτεχνικό Εκτελεσθέντες επί Κατοχής.
Υποενότητα ΙΙ.3: Μεταφράσεις έργων ΙΤ
Υποενότητα ΙΙ.4: Κριτικές στο έργο της ΙΤ
Ενότητα ΙΙΙ: Άλλες δραστηριότητες
Υλικό σχετικά με τις ποικίλες δράσεις της ΙΤ και τη συμμετοχή της στα κοινά.
Υποενότητα ΙΙΙ.1: ‘Αρθρα-Ομιλίες-Συνεντεύξεις-Εκδηλώσεις
Υποενότητα ΙΙΙ.2: Συμμετοχή σε φορείς, π.χ. σε διάφορα ιδρύματα, στο συνέδριο του Κόμματος των Φιλελευθέρων 24-27/6/1954 και στη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών το 1966. Μεταξύ άλλων, η ΙΤ αγωνίστηκε για το δικαίωμα ψήφου των γυναικών.
Ενότητα ΙV: Αλληλογραφία
Η ενότητα περιλαμβάνει τρεις υποενότητες:
Υποενότητα ΙΙΙ.1: Οικογενειακή (επιστολές του πατέρα της Στ. Σεφεριάδη και των αδελφών της Γιώργου και Άγγελου προς την ΙΤ)
Υποενότητα ΙΙΙ.2: Προσωπική
Υποενότητα ΙΙΙ.3: Επίσημη (επί προεδρίας της Δημοκρατίας ΚΤ)
Ενότητα V: Δημοσιεύματα ελληνικού και ξένου τύπου
Στην ενότητα αυτή έχουν ταξινομηθεί αποκόμματα τύπου που αφορούν την ΙΤ και τη δράση της ή το έργο της.
Ενότητα VΙ: Διάφορα
Ποικίλο υλικό από τα ταξίδια της ΙΤ και τα βραβεία που της απονεμήθηκαν.
Ενότητα VΙΙ: Δευτερογενές υλικό για την ΙΤ και το έργο της (μετά το 2000)
Υλικό σχετικά με το θάνατό της ΙΤ (κηδεία, συλλυπητήριες επιστολές προς την οικογένεια, δωρεές εις μνήμην ΙΤ) και υλικό σχετικά με μεταγενέστερα αφιερώματα και εκδηλώσεις μνήμης.
Γ) ΑΡΧΕΙΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΕΦΕΡΙΑΔΗ
Το αρχείο αποτελείται από 3 ενότητες, κάθε μία αφιερωμένη στα τρία συγγενικά πρόσωπα της Ιωάννας Τσάτσου. Η Ενότητα Ι αφορά τον πατέρα της, Στυλιανό Σεφεριάδη (1873-1951), διαπρεπή νομικό, καθηγητή της Νομικής Σχολής με διεθνή καριέρα, αλλά και με εκτενές λογοτεχνικό έργο. Η Ενότητα ΙΙ αφορά το μεγάλο αδελφό της, Γιώργο Σεφέρη (1900-1971), διπλωμάτη και νομπελίστα ποιητή, ενώ η Ενότητα ΙΙΙ, το μικρό της αδελφό, Άγγελο Σεφεριάδη (1905-1950). Όλες οι ενότητες περιλαμβάνουν προσωπικά έγγραφα (σχολικά τεκμήρια, διαβατήρια κλπ), αλληλογραφία, χειρόγραφα κείμενα και αποκόμματα τύπου.
Η Ενότητα Ι έχει διαιρεθεί στις εξής 5 υποενότητες ανάλογα με τις δραστηριότητες του Στ. Σεφεριάδη: Υποενότητα Ι.1: Προσωπικά και οικογενειακά έγγραφα, Υποενότητα Ι.2: Ο λογοτέχνης Στ. Σεφεριάδης, Υποενότητα Ι.3: Ο νομικός και πανεπιστημιακός Στ. Σεφεριάδης, Υποενότητα Ι.4: Τιμητικές διακρίσεις (τα παράσημά του), Υποενότητα Ι.5: Αλληλογραφία (οικογενειακή και επαγγελματική). Η Ενότητα ΙΙ (Γιώργος Σεφέρης) έρχεται να συμπληρώσει το αρχείο του ποιητή που φυλάσσεται από χρόνια στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα σχολικά τεκμήρια του Σεφέρη και η εκτενής αλληλογραφία του με την αδελφή του. Στην ενότητα περιλαμβάνονται και κάποια έργα του ποιητή, ανάμεσα στα οποία ένα δακτυλόγραφο αντίτυπο της ποιητικής του συλλογής Στέρνα με χειρόγραφες σημειώσεις και διορθώσεις (1931-1932). Υπάρχουν επίσης αποκόμματα τύπου και δευτερογενές υλικό σχετικά με τον ποιητή που συνέλεγε η ΙΤ και η Δ. Μυλωνά. Στην Ενότητα ΙΙΙ εκτός από τα προσωπικά και υπηρεσιακά έγγραφα υπάρχουν τεκμήρια σχετικά με το θάνατο του Άγγελου στην Αμερική (διευθέτηση κληρονομικών και άλλων ζητημάτων). Από το λογοτεχνικό έργο του Ά. Σεφεριάδη ξεχωρίζουν τα ποιήματά του και η μετάφραση του έργου του Shakespeare, Η τραγωδία του Αμλέτου πρίγκηπα της Δανίας (δακτυλόγραφο). Το μεγαλύτερο μέρος της αλληλογραφίας του καταλαμβάνουν οι επιστολές της αδελφής του, ΙΤ.