Στις 19 Φεβρουαρίου η Αθήνα τιμά μια σπουδαία μορφή, γέννημα και θρέμμα της πόλης από το γένος των Μπενιζέλων, την Αγία Φιλοθέη την Αθηναία (1522-1589). Ο ιδρυτής της Γενναδείου Βιβλιοθήκης της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών, Ιωάννης Γεννάδιος (1844-1932) που επίσης καταγόταν από τους Μπενιζέλους, πρώτος μελέτησε εκτενώς και δημοσίευσε τον βίο και τα έργα της αγίας Φιλοθέης. Μετά από επιμελημένη και σχολαστική έρευνα σε έντυπο και χειρόγραφο υλικό, ο Γεννάδιος δημοσίευσε ένα εκτενές κείμενο, στο περιοδικό Ελληνισμός, το έτος 1929.

Η αγία Φιλοθέη, κατά κόσμον Ρηγούλα Μπενιζέλου, κόρη του άρχοντα των Αθηνών Άγγελου Μπενιζέλου και της αρχόντισας Σηρίγας Παλαιολογίνας, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1522. Εξαναγκασμένη από τους γονείς της σε γάμο, μετά τον θάνατο του συζύγου της καθώς και των γονέων της, εκάρη μοναχή και αφιέρωσε όλη την τεράστια ακίνητη περιουσία της, εκτεινόμενη σε πολλά μέρη της Αττικής, στη δημιουργία μοναστηριού, το 1571, αφιερωμένο στον Άγιο Ανδρέα, στον χώρο όπου βρισκόταν η πατρική της οικία. Στην ίδια θέση σήμερα βρίσκεται το συγκρότημα της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Η γυναικεία αυτή μονή (σπάνιο φαινόμενο για την εποχή καθώς ήταν σχεδόν όλες ανδρικές) γρήγορα λειτούργησε ως ένας σύνθετος πυρήνας, εκπαιδευτικός, φιλανθρωπικός, κοινωνικός. Εκεί ιδρύθηκε και το πρώτο σχολείο θηλέων στη νεότερη Ελλάδα, όπου φτωχά κορίτσια της Αττικής, συχνά φυγάδες από χαρέμια, εύρισκαν καταφύγιο, προστασία, τροφή αλλά ακόμα εκπαιδεύονταν σε στοιχειώδη γράμματα και χειροτεχνία. Συν τω χρόνω η ποικίλη δράση της μονής και της αγίας Φιλοθέης προκάλεσαν την αντίδραση των Τούρκων, ώστε να την φυλακίσουν στην Ακρόπολη για διάστημα. Οι συχνές επιδρομές των Τούρκων στη μονή και η ανάγκη εξεύρεσης χρημάτων προς κατευνασμό τους οδήγησαν την αγία Φιλοθέη να ζητήσει οικονομική βοήθεια από το κράτος της Βενετίας το 1583, λαμβάνοντας 200 χρυσά νομίσματα ώστε να δοθούν στις οθωμανικές αρχές της πόλης.

Οι τουρκικές αρχές αποφασίζοντας να βάλουν τέλος στην ενοχλητική γι’ αυτούς δράση της εισέβαλλαν, κατά τη διάρκεια αγρυπνίας, στον ναό του Αγίου Ανδρέα στα Πατήσια (μετόχι της δικής της μονής, σώζεται μέχρι σήμερα) ξυλοκοπώντας την θανάσιμα, τον Οκτώβριο του 1588. Απέθανε από τις συνέπειες αυτού του γεγονότος, στο άλλο μετόχι της μονής, στην Καλογρέζα, στις 19 Φεβρουαρίου 1589. Το λείψανό της σώζεται άφθορο σήμερα σε πολύτιμη λάρνακα στο αριστερό κλίτος του μητροπολιτικού ναού των Αθηνών και λιτανεύεται την ημέρα της εορτής της στους δρόμους της Πλάκας, της παλαιάς γειτονιάς της αγίας.