Έργα πέρα από τις γραφές του Καβάφη στην πτέρυγα “Ιωάννης Μακρυγιάννης”

To νέο εικαστικό πείραμα της γλύπτριας Αλεξάνδρας Αθανασιάδη που βασίζεται στους εγκλωβισμένους σε πολυκαιρισμένες χειρόγραφες σελίδες στίχους του Κ.Π. Καβάφη παρουσιάζεται για πρώτη φορά στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη υπό τον τίτλο «Έργα πέρα από τις γραφές του Καβάφη».

Το πολυσύνθετο αυτό εικαστικό σύμπαν – αποτέλεσμα έρευνας και εργασίας των τελευταίων τεσσάρων ετών  - επέλέξε η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη για να εγκαινιάσει ουσιαστικά την καινούρια της πτέρυγα «Ιωάννης Μακρυγιάννης», έναν χώρο 200 τ.μ., στον οποίο η 92χρονη κιβωτός γνώσης προγραμματίζει να φιλοξενεί εκθέσεις τόσο σύγχρονης τέχνης, όσο και με υλικό από το πλούσιο περιεχόμενο της.

«Εμπνευσμένη από τον Καβάφη, η έκθεση της Αλεξάνδρας Αθανασιάδη εξερευνά τα όρια της αποκάλυψης του εσωτερικού μας κόσμου. Τα βιβλία κατέχουν περίοπτη θέση, μιας και υπαινίσσονται εύγλωττα διαφορετικές καταστάσεις του εαυτού σε ανοικτή και κλειστή μορφή. Αφετηρία της έκθεσης δεν είναι μόνο τα ποιήματα και τα νοήματα του Καβάφη, αλλά και το ίδιο το ίχνος της γραφής του. Το αυτόγραφο του ποιητή γίνεται απτό, το βιβλίο γίνεται γλυπτό, ενώ τα ποιήματα του Καβάφη αποτελούν το έναυσμα για ένα εικαστικό ταξίδι, που μας αποκαλύπτει σκέψεις και μηνύματα δια μέσου της τέχνης της Αλεξάνδρας Αθανασιάδη», έδωσε το στίγμα της έκθεσης η διευθύντρια της Γενναδείου Βιβλιοθήκης, δρ. Μαρία Γεωργοπούλου, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που δόθηκε στους χώρους της βιβλιοθήκης την Πέμπτη, 15 Μαρτίου.

Τρία καράβια από παλαιωμένα ξύλα που παραπέμπουν στο ταξίδι του δημοφιλούς ποιήματος «Ιθάκη», πήλινα βήματα που δημιουργούν ένα μονοπάτι και παλιά παραμορφωμένα παράθυρα που παραπέμπουν στον εγκλωβισμό και την εσωστρέφεια του σύγχρονου ανθρώπου, αποτελούν μερικές μόνο από τις εικαστικές συνθέσεις της έκθεσης. Κομβικό στοιχείο της αποτελούν τα βιβλία που είτε κρέμονται από τους τοίχους, είτε είναι αραδιασμένα και μπορεί ο επισκέπτης να τα αγγίξει πάνω στο τραπέζι που δεσπόζει στην αίθουσα, ενώ η μεταλλική εκδοχή τους, βρίσκεται επί της υποδοχής στον κήπο της Γενναδείου. Σημαντικό ρόλο έχει, ωστόσο, και ο καταρράκτης που «πηγάζει» από τον τοίχο κι αφήνει στο δάπεδο να «κυλήσουν» γκραφίτι (σε συνεργασία με τον Ραφαήλ Κόκκινο) είτε με στίχους του Κ. Π. Καβάφη, είτε με φράσεις από διάφορα κείμενα που για προσωπικούς λόγους έχει ξεχωρίσει η γλύπτρια. Την επιμέλεια της έκθεσης έχει ο επιμέλεια Ιωσήφ Τουπάι.

«Η Αλεξάνδρα Αθανασιάδη δεν “ξοδεύεται” σε θεωρητικές ταυτίσεις, συμπτώσεις ή ανατροπές. Λειτουργεί άμεσα σχεδιάζοντας, πλάθοντας, επιλέγοντας και αναπτύσσοντας μορφές, υφές και τρόπους με σκοπό μια παράλληλη έκφραση του ποιητικού λόγου. Το περίκλειστο σχήμα του βιβλίου γίνεται στα χέρια της γλύπτριας ένα “εικαστικό αντικείμενο” ανοικτό σε δοκιμές, επαναλήψεις και επεμβάσεις σε άλλες κλίμακες, άλλα υλικά κι άλλους συνειρμούς. Όπως ξεφυλλίζουμε τις σελίδες των δικών της “βιβλίων”, οι εικόνες που διαδέχονται η μία την άλλη έρχονται κατ’ αρχήν σε αντίθεση με όποια στενή έννοια εικονογράφησης, μοιάζουν να αυτονομούνται μορφολογικά, με μια τάση να υπερβούν τα όρια της σελίδας, καταλαμβάνοντας σχεδιαστικά τον χώρο», σχολίασε τη δουλειά της γλύπτριας η ιστορικός Τέχνης Έφη Ανδρεάδη, η οποία έχει επιμεληθεί και τον δίγλωσσο ελληνικά- αγγλικά) εικονογραφημένο κατάλογο.

Αφετηρία για την έκθεση ««Έργα πέρα από τις γραφές του Καβάφη»,  η οποία πραγματοποιείται και με αφορμή την ανακήρυξη της Αθήνας ως Παγκόσμιας Πρωτεύουσας του Βιβλίου από την UNESCO, είναι η επανέκδοση του «Τετραδίου Σεγκόπουλου», ενός τετραδίου με 22 χειρόγραφα ποιήματα που ο Κ.Π. Καβάφης δώρισε στον κληρονόμο του Αλέξανδρο Σεγκόπουλο, και το οποίο κυκλοφόρησε το 1968 χάρη στον Γ.Π.Σαββίδη σε φωτομηχανική πανομοιότυπη έκδοση από τον «Ερμή».

«Ο γραφικός χαρακτήρας του Καβάφη, αλλά και το ίχνος που αφήνει η γραφή στην πίσω πλευρά κάθε σελίδας με ενδιαφέρουν πολύ. Γι’ αυτό και επέλεξα 18 αντίτυπα από την συγκεκριμένη έκδοση, παλαίωσα τις σελίδες της με τσάι και καφέ, με μολύβι ή ακόμη και σκίζοντας τις άκρες κι άρχισα να δημιουργώ τα δικά μου βιβλία, άλλοτε πιο κλειστά, άλλοτε περισσότερο ανοιχτά ώστε τα αποσπάσματά τους να μην διαβάζονται πάντα εύκολα, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τον εαυτό μας: αποκαλύπτουμε ένα μέρος του κι ένα άλλο το κρατάμε κρυφό», προσέθεσε η Αλεξάνδρα Αθανασιάδη για το νέο σύνολο έργων της, το οποίο ξεκίνησε από έναν ανάγλυφο κορμό χτισμένο από μεγεθυσμένα και ταλαιπωρημένα θραύσματα χειρόγραφων ποιημάτων που δημιούργησε το 2013 για μια έκθεση στους Δελφούς με αφορμή τα 150 χρόνια από τη γέννηση του Κ.Π. Καβάφη και 80 από το θάνατό του.

Διάρκεια: 19 Μαρτίου -12 Μαΐου 2018

Ημέρες και ώρες λειτουργίας: Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή: 11:00-17:00

                                               Πέμπτη: 14:00 – 20:00, Σάββατο: 11:00 – 16:00

Είσοδος ελεύθερη

Οργάνωση: Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα

Επιµελητής: Ιωσήφ Τουπάϊ                                                  

∆ιευθέτηση χώρου: Νίκος Μίχας, ArchitectonoFilia

Ψηφιοποίηση και χρωµατική επεξεργασία έργων:   Ανέστης Κυριακίδης, Α. & Ν. Κυριακίδης Ο.Ε. Graphicon 

Ασφάλιση έργων: Θρασύβουλος Δάλλας

Μεταφορά έργων: Κώστας Ποτηριάδης

Επιμέλεια καταλόγου: Έφη Ανδρεάδη

 Μετάφραση κειµένων: Πάνος Σωτηρίου

Γλωσσική επιµέλεια: Βενετία Καίσαρη                                        

Φωτογραφίες:  FranÇois L’Hotel, Μαργαρίτα Τριβυζά, Νίνα Σαββίδη                

Καλλιτεχνικός σχεδιασµός: Άννα Κατσουλάκη

Ηλεκτρονική επεξεργασία: Νέλλη Ιωάννου                                                                  

Παραγωγή καταλόγου: Γραφικές Τέχνες ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ Α.Ε.                        

Χορηγός καταλόγου: Ίδρυμα Μποδοσάκη                         

H έκθεση πραγματοποιείται στο πλαίσιο της διοργάνωσης Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου