Εξερευνήσεις στα Χειρόγραφα της Γενναδείου Βιβλιοθήκης
November 15, 2011
Ο τόμος Εξευρευνήσεις στα Χειρόγραφα της Γενναδείου Βιβλιοθήκης, που κυκλοφόρησε τον περασμένο Οκτώβριο σε ελληνική και αγγλική έκδοση, σηματοδοτεί μια νέα αρχή για τη σειρά «Μονογραφίες Γενναδείου». Πρόκειται για τον πρώτο νέο τόμο της εν λόγω σειράς μετά την αναθεωρημένη έκδοση του έργου του Kevin Andrews Castles of the Morea (τόμος IV) το 2006.
«Περίτρανη απόδειξη του πλούτου της συλλογής χειρογράφων της Γενναδείου Βιβλιοθήκης, ο τόμος αυτός καταδεικνύει τη θαυμαστή πνευματική ανταμοιβή που έχει όποιος καταπιάνεται με την εξερεύνηση των μοναδικών θησαυρών της βιβλιοθήκης», σύμφωνα με τη Μαρία Γεωργοπούλου, διευθύντρια της Βιβλιοθήκης. Μετά από μια μακρά περίοδο σιωπής, οι πλούσιες, ανέκδοτες συλλογές της Γενναδείου Βιβλιοθήκης αναδεικνύονται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο».
Την επιμέλεια του τόμου είχαν η Μαρία Πολίτη, πρόεδρος της Ελληνικής Παλαιογραφικής Εταιρείας, και η Ελένη Παππά, υπότροφος του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής και Λατινικής Γραμματείας της Ακαδημίας Αθηνών. Ο τόμος αποτελεί το επιστέγασμα ιδεών που διατυπώθηκαν σε συνέδριο και έκθεση που έλαβε χώρα το 2004.
Η Μαρία Πολίτη ανακάλεσε στη μνήμη της ότι «η ιδέα για τη διοργάνωση συνεδρίου και έκθεσης χειρογράφων είχε προταθεί από κάποια μέλη της Ελληνικής Παλαιογραφικής Εταιρείας με στόχο να καταστήσουν σαφές στους μη ειδικούς ότι το περιεχόμενο των χειρογράφων δεν είναι μόνο αρμοδιότητα των μελετητών, αλλά ότι συνιστούν μέρος του πολιτισμού μας, όπως και τα βιβλία. Νιώσαμε ότι ήταν κατά κάποιο τρόπο καθήκον μας να αποκαλύψουμε τον ‘κρυμμένο θησαυρό’ που ενυπάρχει μέσα τους.
Η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη υιοθέτησε την ιδέα αυτή και προχώρησε στη συνδιοργάνωση του συνεδρίου και της έκθεσης με την Ελληνική Παλαιογραφική Εταιρεία.
«Η συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών υπήρξε άψογη καθ’ όλη τη διάρκεια της διοργάνωσης και παραμένει άψογη» εξήγησε η Μαρία Πολίτη. «Η δημιουργία του βιβλίου, κατά την άποψή μου, οφείλεται στην επιτυχία τόσο του συνεδρίου όσο και της έκθεσης, η πορεία των οποίων έπρεπε να επεκταθεί. Αισθανθήκαμε ότι θα ήταν κρίμα αν το εγχείρημα αυτό σταματούσε εκεί και ξεχνιόταν».
Με την ολοκλήρωση της έκθεσης, ξεκίνησαν οι συζητήσεις ανάμεσα στην Ελληνική Παλαιογραφική Εταιρεία και την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα αναφορικά με την έκδοση όλων των κειμένων της έκθεσης σε ένα τόμο, μιας επιλογής αντιπροσωπευτικών δειγμάτων από την τεράστια συλλογή της Βιβλιοθήκης που θα κυμαίνονταν από τα εξαίρετα χειρόγραφα έως και τα πιο ταπεινά.
«Η παρούσα έκδοση απεικονίζει έντονα τον αποφασιστικής σημασίας ρόλο που διαδραματίζει η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη με τις συλλογές της στη μελέτη του Ελληνισμού κατά τη διάρκεια της βυζαντινής, μεταβυζαντινής και πρώιμης νεότερης περιόδου», σημείωσε η Μαρία Γεωργοπούλου.
Η Μαρία Πολίτη συμφώνησε. «Είμαστε πολύ χαρούμενοι που οι προτιμήσεις μας συμπίπτουν με αυτές του Ιωάννη Γεννάδιου, ο οποίος είχε την ικανότητα να εντοπίζει ίχνη της ελληνικής ψυχής και του ελληνικού πολιτισμού ακόμα και σε αντικείμενα που δεν φάνταζαν εντυπωσιακά», τόνισε η Πολίτη φέρνοντας στο μυαλό της ένα συγκεκριμένο παράδειγμα. «Εάν πρέπει να επιλέξω ένα από τα χειρόγραφα που παρουσιάζονται στο βιβλίο, αυτό θα ήταν το μικρό και κακότεχνο Κυ 16, που περιλαμβάνει τις Τρεις Λειτουργίες. Πιστεύω ότι ο γραφέας εργάσθηκε με τέτοια αφοσίωση στον Θεό και το ιερό κείμενο που είχε να γράψει, καταβάλλοντας προσπάθεια να κάνει ό,τι καλύτερο μπορούσε. Κατάφερε να βρει το προσωπικό του στυλ γραφής και διακόσμησης».
Αναφερόμενη στην έκδοση Εξερευνήσεις στα Χειρόγραφα της Γενναδείου Βιβλιοθήκης, η Μαρία Πολίτη σχολίασε, «Ασφαλώς αισθάνομαι εξαιρετικά χαρούμενη κρατώντας στα χέρια μου το βιβλίο αυτό που είναι το αποτέλεσμα της δουλειάς τόσο πολλών ανθρώπων».
Η Μαρία Γεωργοπούλου συναίνεσε, «Μου δίνει τεράστια ευχαρίστηση το να κρατώ στα χέρια μου αυτό το όμορφο βιβλίο που κυκλοφόρησε σε ελληνική και αγγλική έκδοση. Η ευρυμάθεια και το ακαδημαϊκό εύρος αυτού του τόμου θα προκαλέσει σίγουρα νέο ενδιαφέρον για τη μελέτη αυτών των χειρογράφων».
«Στην πραγματικότητα», συνέχισε, «αυτή η πρώτη εξερεύνηση των χειρογράφων της Γενναδείου αποτέλεσε την αιχμή του δόρατος για άλλες δραστηριότητες μέσα στους κόλπους της Βιβλιοθήκης. Μέσω μιας γενναιόδωρης χορηγίας διετούς διάρκειας από το Ίδρυμα Demos κατέστη δυνατή η καταγραφή και η ηλεκτρονική καταλογογράφηση όλων των ελληνικών χειρογράφων της Βιβλιοθήκης. Έχουν πλέον τεθεί γερές βάσεις για περαιτέρω μελέτη των χειρογράφων της Γενναδείου».
Η άφιξη του βιβλίου γιορτάστηκε στο αμφιθέατρο της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα στις 11 Οκτωβρίου με παρουσιάσεις των ελληνικών χειρογράφων που φυλλάσονται στις συλλογές της Γενναδείου Βιβλιοθήκης. Μπορείτε να δείτε την εκδήλωση μαγνητοσκοπημένη εδώ.
Ο τόμος Εξευρευνήσεις στα Χειρόγραφα της Γενναδείου Βιβλιοθήκης εκδόθηκε από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα και σε συνεργασία με την Ελληνική Παλαιογραφική Εταιρεία.
Μπορείτε να κάνετε κλικ στους παρακάτω συνδέσμους προκειμένου να ενημερωθείτε για τον τρόπο με τον οποίο μπορείτε να αγοράσετε το βιβλίο μέσω διαδικτύου
Greek: 978-9-60869-6075
English: 978-0-87661-407-5.
Το βιβλίο διατίθεται επίσης στο βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Παπαδήμας.
Εξερευνήσεις στα Χειρόγραφα της Γενναδείου Βιβλιοθήκης
Μονογραφίες Γενναδείου VI
Έκδοση: Οκτώβριος 2011
144 σελίδες
72 έγχρωμες φωτογραφίες
2 ασπρόμαυρες φωτογραφίες
ISBN ελληνικής έκδοσης: 978-960-86960-7-5
ISBN αγγλικής έκδοσης: 978-0-87661-407-5