Λίγα λόγια για τη διάλεξη


Ο «ιστορημένος χρησμός» είναι μια εικόνα φτιαγμένη στο παρελθόν από ανθρώπινο χέρι χωρίς θεϊκή παρέμβαση, που προφητεύει μελλοντικά γεγονότα. Οι ιστορημένοι χρησμοί ήταν βυζαντινή εφεύρεση, που βασίστηκε σε προηγούμενες (κλασικές και βιβλικές) παραδόσεις και επέζησε ως το τέλος του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους. 

Η ομιλία αυτή παρακολουθεί τη χιλιετή ιστορία των ιστορημένων χρησμών, ξεκινώντας με την ιστορία του αυτοκράτορα Λέοντα Ε' (813-820) και την εικόνα που προμήνυε το θάνατό του σε ένα παλαιό βιβλίο. Παρόμοιες προφητείες για μελλοντικούς ηγεμόνες εμφανίστηκαν και πάλι σε μεταγενέστερους βυζαντινούς ιστορικούς και σε μεταβυζαντινά χειρόγραφα. Οι ίδιες εικόνες υιοθετήθηκαν και από λατινικά βιβλία στη δυτική Ευρώπη, που προμήνυαν τους μελλοντικούς πάπες, και τελικά στη γαλλική και γερμανική λογοτεχνία. Οι ιστορημένοι χρησμοί έκαναν την τελευταία τους εμφάνιση στη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, πριν ξεχαστούν εντελώς τη σύγχρονη εποχή. 

Η ιστορία τους παρέχει έτσι μια αναπάντεχη αντίστιξη ανάμεσα στην περισσότερο οικεία ιστορία της βυζαντινής θρησκευτικής εικόνας και της μεταγενέστερης επιβίωσής της στην Ευρώπη.

 

 

 

Λίγα λόγια για τον ομιλητή

Ο Benjamin William Anderson (PhD Κολλέγιο Bryn Mawr) είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης και Κλασικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Cornell. 

Το πρώτο του βιβλίο με τίτλο Cosmos and Community in Early Medieval Art [Κόσμος και κοινότητα στην πρώιμη μεσαιωνική τέχνη] (2017) έχει ως αντικείμενο τις εικόνες αστρονομίας στην πρώιμη μεσαιωνική, βυζαντινή και ισλαμική τέχνη. Έχει συν-επιμεληθεί τόμους που πραγματεύονται την αρχαιογνωσία (με τους Felipe Rojas και Byron Ellsworth Hamann), την αρχαιολογία των γειτονιών (με τη Φωτεινή Κονδύλη), την ιστορία των βυζαντινών σπουδών (με τη Mirela Ivanova) και την Αγία Σοφία (με την Emily Neumeier). Το 2021 εξέδωσε τις μελέτες που έκανε ο Robert Wood τον 18ο αιώνα για τα Ερείπια της Παλμύρας και του Μπάαλμπεκ. 

Η διάλεξή του στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη δίνει μια πρώτη γεύση του νέου του βιβλίου, που μελετά τους βυζαντινούς «Χρησμούς του Λέοντος» και της υποδοχής που έτυχαν στην προνεωτερική Ευρώπη.