Athanasios Souliotis Papers - Series II

Αρχείο Αθανασίου Σουλιώτη - ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙ. Χειρόγραφα

---

Α. ΚΕΙΜΕΝΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ TΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ Α.Σ.

Φάκελος 4 “ΟΡΓΑΝΩΣΙΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ”

Υποφάκ. 4.1 [113 φ.χ.]
Χειρόγραφο του Α. Σουλιώτη: σχεδιάσματα του ομώνυμου δημοσιεύματος, τα οποία προσεγγίζουν πολύ την τελική του μορφή. Το τελικό χειρόγραφο του δημοσιεύματος δεν βρίσκεται στο αρχείο. [(βλ. Φάκ. 28, Εκδόσεις έργων του Α.Σ.).]
1. Μέρος Α’ της “Οργανώσεως Θεσσαλονίκης” (”Ανθυπολοχαγός”).
2. Μέρος Β’ της “Οργανώσεως Θεσσαλονίκης”.

Υποφάκ. 4.2 [153 φ.χ. + 275 δελτία + 4 έγγρ. + 20 αποκ.]
Σημειώσεις και δελτία του Α.Σ. γύρω από το Μακεδονικό Αγώνα και το μακεδονικό ζήτημα, υλικό που χρησιμοποίησε για τη συγγραφή της Οργανώσεως Θεσσαλονίκης.
1. Σχεδιάσματα της εισαγωγής, σκέψεις και εντυπώσεις του συγγραφέα, κατάλογοι με ονόματα μακεδονομάχων, μυστικών πρακτόρων και υπαλλήλων στα ελληνικά προξενεία Μακεδονίας και Θράκης, χρονολογικοί πίνακες, κ.ά.
2. Δελτία χειρόγραφα του ΑΣ.: ονόματα και ημερομηνίες από το Μακεδονικό Αγώνα, την Οργάνωση Θεσσαλονίκης, από σχετικά ιστορικά γεγονότα, αλλά και από την προσωπική του ζωή (1882-1910).
3. Βιβλιογραφία του μακεδονικού ζητήματος, αναμνήσεις από την Οργάνωση Θεσσαλονίκης του συνεργάτη του Α.Σ. Μενέλαου Κομποθέκρα (1926), καθώς και σχετικές επιστολές των Κ. Παππαδοπούλου (1938) και Α. Ζάχου (1939) προς τον Α.Σ.
4. Σημειώσεις γύρω από την ιστορία της Μακεδονίας και της Θεσσαλονίκης, από την αρχαιότητα μέχρι τη σύγχρονη εποχή.
5. Αποκόμματα εφημερίδων (”Παλαιαί ημέραι της Θεσσαλονίκης”, Ταχυδρόμος, Απρίλιος-Μάιος 1926, κ.ά.).
Υποφάκ. 4.3 [7 έγγρ. + 8 φ.χ.]
Εγγραφα που αφορούν στην Οργάνωση Θεσσαλονίκης, στη δράση του Α.Σ. και στην Πανελλήνια Οργάνωση (1907-1908).
1. Αντίγραφα επιστολών του Γενικού Πρόξενου Θεσσαλονίκης Λ. Δ. Κορομηλά προς το Υπουργείο των Εξωτερικών (1907).
2. Σχέδιο έκθεσης του Α.Σ. προς το συνταγματάρχη Π. Δαγκλή με θέμα το ιστορικό της συγκρότησης και το έργο της Οργάνωσης Θεσσαλονίκης (1908).
3. Εκθεση περί  “των γεγονότων και της καταστάσεως εν τη περιφέρεια Θεσσαλονίκης κατά το έτος 1908” (χωρίς ημερομηνία, υπογραφή ή άλλες ενδείξεις).
4. Σχετικά με την Πανελλήνια Οργάνωση: επιστολή του Π. Δαγκλή προς τις προξενικές αρχές, “αιτιολογική έκθεσις” (με το γραφικό χαρακτήρα του Ι. Δραγούμη), “Οδηγίαι” (κανονισμός της Πανελλήνιας Οργάνωσης) [αντίγρ.] και σημειώσεις του Α.Σ.
[βλ. και Φάκελο 9,’Όργάνωσις Κωνσταντινουπόλεως’’ - Παραλειπόμενα Β’.]

Υποφάκ. 4.4
Στατιστικοί πίνακες- χάρτες.
1. Στατιστικοί πίνακες:
α) πληθυσμός της Μακεδονίας κατά εθνότητες (ελληνική και βουλγαρική στατιστική)
β) πληθυσμός του νομού Θεσσαλονίκης
γ) ελληνικά, βουλγαρικά, ρουμανικά και σερβικά σχολεία των Γενικών Διοικήσεων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου.
2. ”Τα εν Μακεδονία χριστιανικά σχολεία”, Bulletin d’Orient,le Année, no 46, 12-11-1904. Εν Αθήναις, τυπ. “Εστία”.
3. Χάρτες:
α) Carte des écoles chrétiennes (vilayet de Salonique)
β) Carte ethnografique de la Macédoine (vilayet de Salonique et de Monastir).
4. Φωτογραφία ζωγραφικού πίνακα που παριστάνει την τελετή μύησης στην Οργάνωση Θεσσαλονίκης
[βλ. και Φάκελλο 33, Φωτογραφίες και δελτάρια]

Φάκελος 5 “ΟΡΓΑΝΩΣΙΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ” (ΤΟ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ)

Το χειρόγραφο της ομώνυμης έκδοσης, όπως το διαμόρφωσε η Σ. Σουλιώτη από το σύνολο των σημειώσεων και των εγγράφων του αρχείου Α. Σουλιώτη και σύμφωνα με τις υποδείξεις του ίδιου του Α. Σ. Τόσο στο φάκελο 5 όσο και στους 6 και 7, διατηρήσαμε απολύτως τη σειρά των στοιχείων του χειρογράφου, χωρίς να επέμβουμε ούτε στην αρίθμηση.
Υποφάκ. 5.1
Μέρος Α’.
Πρόλογος και κεφάλαια Α-ΙΔ (αυτόγραφο του Α.Σ., χειρόγραφο αριθμημένο 142-386 φύλλα ή σελίδες)
Υποφάκ. 5.2
Μέρος Β’.
Σημειώσεις, εκθέσεις, άρθρα του Α.Σ. στην Πολιτικήν Επιθεώρησιν, άλλα έγγραφα ή έντυπα που αφορούν στην Οργάνωση Κωνσταντινούπολης (χειρόγραφο αριθμ. 387-488 φύλλα ή άλλα στοιχεία).
Υποφάκ. 5.3
Μέρος Γ’.
“Παραπομπές”: έγγραφα επιλεγμένα από τον Α.Σ., για να συμπληρώσουν το κείμενο του πρώτου μέρους (χειρόγραφο αριθμ. 489-660 φύλλα ή σελίδες).
1.Αθαν. Σουλιώτης - Νικολαϊδης, “Οργάνωσις Κωνσταντινουπόλεως”. Εισαγωγή - επιμέλεια Θ. Βερέμης - Κ. Μπούρα. Αθήνα, εκδ. “Δωδώνη”, 1984.
2.Τα άρθρα αυτά παρατίθενται μόνο στα δύο αντίγραφα του χειρογράφου (Φάκελοι 6 και 7). Εδώ η Σ. Σουλιώτη έχει τοποθετήσει στη θέση τους κόλλες όπου αναφέρεται μόνο η πλήρης ένδειξη κάθε άρθρου.

Φάκελος 6 “ΟΡΓΑΝΩΣΙΣ  ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ”  (ΠΡΩΤΟ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ)

Χειρόγραφο αντίγραφο από τη Σ. Σουλιώτη.
Υποφάκ. 6.1
Μέρος Α’ (αριθμημένα φύλλα 1-184α).
Υποφάκ. 6.2
Μέρος Β’ (αριθμ. φύλλα 185-315).
Υποφάκ. 6.3
Μέρος Γ’ (αριθμ. φύλλα 316-473).

Φάκελος 7 “ΟΡΓΑΝΩΣΙΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ” (ΔΕΥΤΕΡΟ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ)

Δακτυλογραφημένο αντίγραφο.
Υποφάκ.  7.1
Μέρος Α’ (αριθμ. φύλλα 1-173α).
Υποφάκ. 7.2
Μέρος Β’ (αριθμ. φύλλα 174-347).
Υποφάκ. 7.3
Μέρος Γ’ (αριθμ. φύλλα 1-159).

Φάκελος 8 “ΟΡΓΑΝΩΣΙΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ” (”ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ Α”)

Κείμενα, σημειώσεις και χρονολογικοί πίνακες του Α.Σ. με στόχο τη σύνταξη της ιστορίας της Οργάνωσης Κωνσταντινούπολης, καθώς και την ανάπτυξη του “ανατολικού ιδανικού” και της ιδέας της διαβαλκανικής συνεννόησης.

Υποφάκ. 8.1 [96 φ.χ.]
1. Κείμενα του Α.Σ. :
α) μελέτη στα γαλλικά για την έννοια, τις σχέσεις, τη συνεργασία ή τις αντιθέσεις των εθνών μεταξύ τους, αλλά και ως προς τα κράτη, με βάση το παράδειγμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Παρίσι, 1914)
β) “La base et la raison de la Confederation Balkanique”: χειρόγραφο άρθρου του Α.Σ., μαζί με την ελληνική του εκδοχή, το οποίο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Les Balkans (τχ.13-14, 1931) [βλ. και Φάκελο 27, Αρθρογραφία του Α.Σ.]
γ) κείμενο όπου αναπτύσσεται το πρόγραμμα της συνεργασίας των χριστιανικών εθνοτήτων που ακολούθησε η Οργάνωση Κωνσταντινούπολης και αποδοκιμάζεται έντονα η πολιτική της Κυβέρνησης Βενιζέλου στο ζήτημα των Βαλκανικών Πολέμων
δ) σημείωμα του Α.Σ. (προς Ιωαννίδην, 27-4-1931) σχετικά με την Οργάνωση Κωνσταντινούπολης και τους Βαλκανικούς Πολέμους (άλλο αντίτυπο: Φάκελος 10, Ήμερολόγιον του πρώτου Βαλκανικού Πολέμου”).
2. Αλλα σχετικά κείμενα:
α) κείμενο [του Α.Σ.;] για το λήμμα “Οργάνωσις Κωνσταντινουπόλεως” της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας (δακτυλογράφο, 9-4-1931)
β) κείμενο του Δ. Ξαναλάτου (Αθήναι, Ιανουάριος 1961) γ) ανυπόγραφο και αχρονολόγητο γαλλικό κείμενο περί ενεργειών με στόχο την ελληνοβουλγαρική συνεννόηση, πριν το 1910.

Υποφάκ. 8.2 [218 φ.χ.]
1. Παρατηρήσεις, σκέψεις, σχέδια γραφής και άλλη απόπειρα σύνθεσης της ιστορίας της Οργάνωσης Κωνσταντινούπολης.
2. Κείμενα - σημειώσεις του Α.Σ. με θέμα την “Πατριαρχική Κρίση” του 1910.
3 .Κείμενα - σημειώσεις του Α.Σ.1 που αφορούν κυρίως σε γεγονότα της περιόδου 1908-1910: το κίνημα των Νεότουρκων και την ανακήρυξη του συντάγματος (εκτενές χειρόγραφο, αριθμ. 10-60 φύλλα), τις εκλογές του 1908, κ.ά.

Υποφάκ. 8.3 [90 φ.χ.]
Χρονολογικοί πίνακες.
1.”Ημερολόγιον  Οργανώσεως  Κωνσταντινουπόλεως  προς σύνταξιν της ιστορίας της” (Ιανουάριος 1908 - Σεπτέμβριος 1912).
2. Ημερομηνίες που αφορούν κυρίως στη ζωή και τη δράση των Α. Σουλιώτη και Ιωνα Δραγούμη (1878-1912).

Φάκελος 9 “ΟΡΓΑΝΩΣΙΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ” (”ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ Β”)

Εγγραφα (και σημειώσεις του Α.Σ.) που αφορούν στη δράση της Οργάνωσης και γενικότερα στις πολιτικές εξελίξεις στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, από τις παραμονές του κινήματος των Νεότουρκων μέχρι και την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
 
Υποφάκ. 9.1 [24 έγγρ. + 64 φ.χ. + 134 δελτία]
Επιστολές- σημειώσεις.
1. Αλληλογραφία της Οργανώσεως Κωνσταντινουπόλεως (Ι. Δραγούμη και Α.Σ.) με το Ανώτατο Κέντρο της Πανελλήνιας Οργάνωσης, δηλ. με το συνταγματάρχη Π. Δαγκλή (ψευδ. “Παρμενίων”) και τον Σ. Γονατά (ψευδ. “Στέργιος Γρηγορίου”): σημειώσεις του Α.Σ. και αντίγραφα εγγράφων από το Αρχείο Π. Δαγκλή που αφορούν σε διάφορα ζητήματα, όπως την αποστολή χρημάτων και όπλων, την κίνηση πρακτόρων, τους οικονομικούς πόρους της Οργάνωσης (Μάιος 1908 - Νοέμβριος 1909). Μεταξύ άλλων, υπόμνημα της Οργανώσεως Κωνσταντινουπόλεως σχετικά με την τακτική του εξελληνισμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Ιούλιος 1908) και σχέδιο καταστροφής συγκοινωνιακών μέσων σε περίπτωση ελληνοτουρκικού πολέμου (Ιούνιος 1909).
2. Σημειώσεις του Α.Σ. για τις εκλογές του 1908 και του 1912, το συλλαλητήριο των Ελλήνων της Πόλης (9-11-1908), την αντεπανάσταση (31-3-1909), τα αιτήματα των χριστιανικών εθνοτήτων, καθώς και δελτία με χρονολογίες.

Υποφάκ. 9.2 [39 έγγρ.]
Επιστολές, εκθέσεις και άλλα έγγραφα που συνδέονται με τη δράση της Οργανώσεως Κωνσταντινουπόλεως και των ελλήνων πολιτικών στην Πόλη (1908-1915):
1. Εκλογικά  1908:  ονόματα  ελλήνων  υποψηφίων  (Βιλαέτι Κωνσταντινούπολης, Βλάγκα), κατάλογος ελλήνων βουλευτών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
2. Αντίγραφο μελέτης και άρθρου του Α.Σ. στην Πολιτική Επιθεώρηση για το στρατολογικό ζήτημα και το σχετικό νομοσχέδιο (1910).
3. Επιστολές του Α.Σ., όρκοι μυήσεως, υποδείγματα τρέχουσας εργασίας της Οργάνωσης (1909-1912).
4. Επιστολές και εκθέσεις για διάφορα ζητήματα, όπως:
α) οι ενέργειες Βουλγάρων κατά Ελλήνων στη Θράκη και στην επαρχία της λίμνης Δέρκων
β) η πνευματική κίνηση των Αλβανών στην Πόλη και αλλού
γ) η πνευματική κατάσταση του “Τουρκισμού”
δ) οι συνεννοήσεις της Οργανώσεως Κωνσταντινουπόλεως με τούρκους φιλελεύθερους
ε) οι διώξεις σε βάρος των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1914-1915, μαρτυρίες των Ιακ. Μ. Πολίτη και Γ. Κοσμίδη, επιστολή Γ. Θεοχαρείδη προς Α.Σ.)
ζ) η δράση του ελληνισμού στην Οθωμανική Αυτοκρατορία μετά την ανακήρυξη του συντάγματος (απόψεις βουλευτή Θεσσαλονίκης Γεωργίου Αρτα),
η) η επιμόρφωση ελλήνων φοιτητών του Οθωμανικού Πανεπιστημίου από τον Ελληνικό Φιλολογικό Σύλλογο Κωνσταντινουπόλεως, κ.ά.
5.Υπόμνημα του Εθνικού Συνδέσμου της Κωνσταντινούπολης που αναφέρεται στα δικαιώματα των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας [1915] και ανάλογη έκθεση στα γαλλικά που απευθύνεται στη γερμανική κυβέρνηση [1915;] (αντίγραφα).
6. Μεταγενέστερες εκθέσεις των Ι. Κορυτσίδη και Γεωργίου Σκαλιέρη για τις εθνικές τους υπηρεσίες την περίοδο της Οργάνωσεως Κωνσταντινουπόλεως.

Υποφάκ. 9.3 [4 έντυπα + 10 φύλλα ή αποκ. εφημ. + 7 φ.χ. + 4 φωτογρ. + 2 χάρτες]
Εντυπα, αποκόμματα, φωτογραφίες, χάρτες.
1. Φυλλάδια:
α) Το υπόμνημα του Πατριάρχου Ιωακείμ Γ’. Τα τρωτά αυτού σημεία τα της Εθνοσυνελεύσεως. [Κωνσταντινούπολη], Φεβρ. 1911 (συνημμένο χειρόγραφο του Α.Σ., που περιέχει σημειώσεις από το υπόμνημα), β) Χαμουδοπούλος, Α.Χ., Ελληνισμός και Νεότουρκοι. Εθνική δράσις του υποδούλου ελληνισμού κατά την νεοτουρκικήν περίοδον 1908-1912. Θεσσαλονίκη, τυπ. Αδελφών Μπέρου, 1926
2. Λιθογραφία με θέμα την ανακήρυξη του συντάγματος στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και ψηφοδέλτιον [ελλήνων] εκλεκτόρων του ΣΤ' δημαρχιακού τμήματος δια τάς βουλευτικάς εκλογάς [1908] - [Σημ. η λιθογραφία, σε κάδρο, φυλάσσεται στην επίπεδη φύλαξη του -1]
3. Φύλλα από τις εφημερίδες Πολιτική Επιθεώρησις - Ισοπολιτεία και Η Πρόοδος (1910-1911), καθώς και αποκόμματα: “Le Pantouranisme” (Temps, 3-3-1917), Ή Ομοσπονδία του Ρήγα” (Εμπρός, 13-7-1929) (συνημμένες σημειώσεις του Α.Σουλιώτη), Ή Ελλάς του 1910-1920” ( Γ. Βεντήρης, Το Ελεύθερον Βήμα, 20-1-1931). Τυπογραφικό δοκίμιο από την ιστορία του Γ. Ασπρέα, που αναφέρεται στην "Οργάνωσι Κωνσταντινουπόλεως".
4. Φωτογραφίες των Α. Αντύπα, Γ. Θεοχαρείδη, Ι. Γρυπάρη, Ελένης Γρυπάρη - Κριεζή και Μπαλή (1912).
5. Γερμανικός χάρτης Κωνσταντινούπολης (1880) και Διάγραμμα Κωνσταντινουπόλεως (Χαρτογραφική Υπηρεσία Στρατού, Ιούλιος 1921).

Φάκελος 10 “ΗΜΕΡΟΛΟΠΟΝ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ”

Υποφάκ. 10.1 [63 φ.χ. + 7 έγγρ. + 4 φύλλα εφημ.]
1.Το χειρόγραφο του Α.Σ., πρωτότυπο του ομώνυμου δημοσιεύματος (σελίδες αριθμ. 656-762). [βλ. Φακ. 28, Εκδόσεις έργων του Α. Σ.]
2.Συμπληρωματικά έγγραφα:
α) τηλεγράφημα του Α.Σ. προς τον πρέσβη στη Σόφια Δ. Πανά (21-10-1912) και αντίγραφο του τηλεγραφήματος του Δ. Πανά προς το Υπουργείο των Εξωτερικών (23-10-1912) σχετικά με τις κινήσεις της Μεραρχίας Θεοδωρώφ
β) κρυπτογραφικά τηλεγραφήματα προς τον Α.Σ., από τους Λ. Κορομηλά, Α. Φραντζή και Πολυχρονιάδη [1912-1913]
γ) σχέδιο υπομνήματος του Α.Σ. (Σόφια, 5-12-1912) προς τους έλληνες αντιπροσώπους στη Συνδιάσκεψη του Λονδίνου (16-12-1912) με θέμα τα δικαιώματα των Ελλήνων που παρέμεναν στην Τουρκία
δ) κείμενο του Α.Σ. προς χρήση δημοσιογράφου (27-4-1931)
ε) δύο χειρόγραφα σημειώματα του Φ. Νίκογλου.
3.Φύλλα εφημερίδων με άρθρα ιστοριογραφικού περιεχομένου για τον πρώτο Βαλκανικό Πόλεμο και την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης: Ελεύθερον Βήμα (Γ. Βεντήρης, 12-8-1928 και 25-1-1931), Ο Τύπος (Αντ. Σβώκος, 14-10-1936) και Η Καθημερινή (Δημ. Ν. Χρονόπουλος, 25-10-1936).

Φάκελος 11 “LES HABITANTS DE L' ASIE MINEURE” (”ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ”) - “Η ΚΑΘ’ ΗΜΑΣ ΑΝΑΤΟΛΗ”

Υποφάκ. 11.1
“Les habitants de l’Asie Mineure”  (”Οι κάτοικοι της Μικράς Ασίας”). Χειρόγραφο (φύλλα αριθμ. 2 χ.α. + 1-84 + 2 πίνακες) της γαλλικής μετάφρασης του ομώνυμου δημοσιεύματος του Α.Σ.
[βλ. Φακ. 28, Εκδόσεις έργων του Α.Σ.]

Υποφάκ. 11.2 [160 φ. χ.]
“Η καθ’ ημάς Ανατολή’: Χρονολογικοί πίνακες (3000 π.χ, 1898 μ.χ.).
Υλικό που συνέλεξε ο Α.Σ. [1916-1917] με στόχο τη σύνταξη μελέτης για την ιστορία της Μικράς Ασίας και των Βαλκανίων.
1.Από την ιστορία των λαών της “καθ’ημάς Ανατολής” (3000 π.χ.- 1644 μ.χ.).
2.”Βυζαντινοί αυτοκράτορες και το βυζαντινό κράτος κατά τις επιδρομές” (327-717 μ.χ.) και “επιδρομές και συγκρούσεις λαών εις την Ελληνική Χερσόνησο και τη Μικρασία κατά το Μεσαίωνα” (325-1453 μ.χ.) (χειρόγραφα του Φίλιππου Δραγούμη).
3.Αλλοι πίνακες:
α) χρονολογίες που αφορούν στις κατακτήσεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας,στις σχέσεις της με τα ευρωπαϊκά κράτη, στις επαναστάσεις των υπηκόων της, κ.ά. (1453-1898)
β) χρονολογίες “χρήσιμες δια την ιστορίαν της καθ’ημάς Ανατολής και της Οργανώσεως Κωνσταντινουπόλεως” με τις εξής ενότητες: [Μεγάλες] Δυνάμεις, Τουρκία, Ελληνες, Σέρβοι, Βούλγαροι, Ρουμάνοι) (1870-1912)
γ)”διεθνείς φιλολογικοί και καλλιτεχνικοί χρονολογίαι”. Κατάλογος βιβλίων από τη βιβλιοθήκη του Υπουργείου των Εξωτερικών, τα οποία συμβουλεύτηκε ο Α.Σ. για το θέμα.

Υποφάκ.  11.3 [Δελτιοθήκη] [1700 δελτία]
“Η καθ’  ημάς Ανατολή’: Δελτία με παραπομπές και σημειώσεις (1917).
1.Αποδελτίωση έργων ξένων και ελλήνων συγγραφέων: Fr. Laurent, D.C. Hesseling, El. Réélus, Joseph von Hammer Purgstall, Theod. Mommsen, Σπ. Ζαμπέλιος, Σ. Βυζάντιος, Π. Καρολίδης, κ.ά.
2.Δελτία με σημειώσεις αρχαιολογικού, ιστορικού και γε-ωγραφικού περιεχομένου που αφορούν γενικότερα στην Ανατολή. Στο τέλος ξεχωρίζει μια ενότητα με τίτλο “πόλεις και τόποι της Ανατολής”.

Φάκελος 12 “ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ Μ. ΑΣΙΑΣ”

Υποφάκ.  12.1 [255 φ.χ.]
Χειρόγραφο του Α.Σ., το οποίο περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:
1. Εισαγωγή: γενικά περί γεωλογικής ιστορίας και περί της Μεσογείου ( ορισμένες σελίδες της εισαγωγής είναι γραμμένες από τη Ναταλία Μελά).
2. Α’ Μέρος: Βαλκανική Χερσόνησος.
3. Β’ Μέρος: Μικρά Ασία.
4. Γ’ Μέρος: Νήσοι Αιγαίου, Κύπρος, Κωνσταντινούπολις και Στενά.
5. ”Γενικά Ανθρωπολογικά”: περί προϊστορικής και ιστορικής περιόδου, περί μεταναστεύσεων στους προϊστορικούς χρόνους.
6. Πίνακες: ελληνικά τοπωνύμια τουρκόφωνων περιοχών της Μ. Ασίας (χειρόγραφο του Φ. Δραγούμη) και “φαινόμενοι ανατολαί και δύσεις του Ηλίου εν Αθήναις” (υπογραφή: Ο Διευθυντής του Αστεροσκοπείου, Αιγινήτης).

Υποφάκ. 12.2
Χάρτες.
1. Γαλλικός χάρτης της Ασίας (1883), δύο χάρτες της Μικράς Ασίας (1921) και χάρτης της “Τουρκικής Αυτοκρατορίας”.
2. Γαλλικός χάρτης των Βαλκανίων και χειρόγραφος χάρτης της “καθ’ημάς Ανατολής”.

Φάκελος 13 “ΓΟΡΓΟΝΑ”

Υποφάκ. 13.1 [223 φ.χ. + 1 τετράδιο + 32 σκίτσα + 1 φύλλο εφημ. + 1 έντυπο]
“Ιστορικά δοκίμια” (1928)
1. Σημειώσεις, αποσπασματικά ή μισοτελειωμένα κείμενα του Α.Σ., που συνιστούν πολλαπλές απόπειρες για τη σύνταξη μελέτης γύρω από τους αρχέγονους συμβολισμούς, αλλά και τις νεώτερες επιβιώσεις της μυθικής μορφής της Γοργόνας, ως διαχρονικού πολιτισμικού στοιχείου της Μεσογείου.
2. Σημειώσεις για το ίδιο θέμα, με βάση στίχους του Ομήρου και του Ησίοδου.
3. Σκίτσα του Α.Σ. σε ριζόχαρτο, από παραστάσεις του Γοργονίου, της Μέδουσας, της Γοργόνας, κ.ά. (αρχαία ελληνική, αλλά και νεοελληνική τέχνη).
4. Σπάραγμα εντύπου που αναφέρεται στη μορφή της Γοργόνας στη νεοελληνική μυθολογία και φύλλο εφημερίδας (Η Καθημερινή, 15-3-1953).

Υποφάκ.  13.2 [60 φ.χ. + 1 τετράδιο + 1 σημειωματάριο]
Δράμα. Σχέδιο και απόπειρα συγγραφής δράματος με τον ίδιο τίτλο και με υπότιτλο, σε μια περίπτωση, “τραγωδία μονόπρακτη με μουσική”.

Φάκελος 14 ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ - ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

Υποφάκ.  14.1 [90 φ.χ. + 3 έγγρ. + 5 φύλλα εφημ. + 2 έντυπα + 1 φωτογρ.]
 Ίων Δραγούμης.
1. Επιστολή του Ίωνα προς τον Α.Σ. (6-4-1920;).
2. Σημειώσεις και κείμενα του Α.Σ. - άλλα αυτόγραφα και άλλα με το γραφικό χαρακτήρα της Σ. Σουλιώτη - που κυρίως αναφέρονται:
α) στη γνωριμία του Α.Σ. με τον Ίωνα και στη συνεργασία τους την περίοδο της Οργάνωσης Κωνσταντινούπολης β) στην προσωπικότητα του Ίωνα και γ) στην οικογένεια Δραγούμη και την ιστορία της. Στο πίσω μέρος των σημειώσεων αυτών του Α.Σ. υπάρχει άλλο χειρόγραφο του, από την "Οργάνωση Θεσσαλονίκης" [βλ. Φάκελο 4]
3. Αντίγραφο μητρώου του Ίωνα Δραγούμη και χρονολογικός πίνακας της ζωής του (αυτόγραφο του Φίλιππου Δραγούμη)·
4. Ανυπόγραφο έγγραφο που συγκεντρώνει διάφορα στοιχεία
γύρω από τις συνθήκες της δολοφονίας του Ίωνα.
5. Φωτογραφία του Ίωνα και φύλλα εφημερίδων:
α) άρθρο του Α.Σ. για τον Ι. Δραγούμη (7ο Φως, 2-8-1925), β) σχετική αρθρογραφία από την περιοδική έκδοση Πολιτική Επιθεώρησις (10-10-1920) και τις εφημερίδες Η Ελληνική, Εστία και Ο Τύπος (1928-1936) γ) σπάραγμα από τη Μεγάλην Ελληνικήν Εγκυκλοπαίδειαν με το λήμμα "Δραγούμης".

Υποφάκ.  14.2 [20 φ. χ. +2 φυλλάδια]
Περικλής Γιαννόπουλος.
1.Κείμενο του Α.Σ. (μόνο σε αντίγραφο της Σ.Σουλιώτη) γύρω από την προσωπικότητα του Π. Γιαννόπουλου, τις ιδέες του, το ανατολικό ιδανικό.
2.Φυλλάδια:
α) Γιαννόπουλος, Π., Νέον Πνεύμα. Αθήναι, τυπ. Π. Δ. Σακελλαρίου, 1906.
β) [Σικελιανός, Αγγελος], Περικλής Γιαννόπουλος (με ιδιόχειρη αφιέρωση του συγγραφέα στον Α.Σ.).

Β. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Φάκελος 15 “ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΒΟΥΝΑ” - “ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟΝ”

Υποφάκ.  15.1 [145 φ.χ. + 36 δελτία + 1 επιστ. + 5 φωτογρ.]
1. ”Γράμματα από τα βουνά”: το χειρόγραφο που εκδόθηκε το 1971 (φύλλα αριθμ. 1-2 + 1-72). [βλ. Φάκελο 28, Εκδόσεις έργων του Α.Σ.]
2. ”Σημειωματάριον”: το χειρόγραφο που περιλαμβάνεται επίσης στην παραπάνω έκδοση (σελ. αριθμ. 1-118). Μαζί με το χειρόγραφο του “Σημειωματάριου” η Σ. Σουλιώτη έχει τοποθετήσει παλιότερες σημειώσεις του Α.Σ. σε δελτία (αριθμ. 1-18), με βάση τις οποίες διαμορφώθηκε το τελικό κείμενο. [βλ. και Φάκελο - Δελτιοθήκη 20, Σημειωματάρια).]
3. Ο πρόλογος του Κ.Θ. Δημαρά στην έκδοση του 1971 καθώς και φωτογραφίες που περιλαμβάνονται στην έκδοση.
4. Επιστολή [της Ελένης Ιωαννίδη;] προς τη Σ. Σουλιώτη, με τις εντυπώσεις της από το βιβλίο.

Φάκελος 16 ΠΟΙΗΜΑΤΑ (1926-1940)

Υποφάκ.  16.1 [150 φ.χ.]
Χειρόγραφα του Α.Σ.
Τα 25 ποιήματα που έχουν δημοσιευτεί. Στα ιδιόγραφα του Α.Σ. επισυνάπτονται σχεδιάσματα, καθώς και αντίγραφα των ποιημάτων με διαφορετικό γραφικό χαρακτήρα, τα οποία συχνά φέρουν διορθώσεις του συγγραφέα. Ανέκδοτοι στίχοι του Α.Σ., σχέδια ορισμένων ποιημάτων που περιλαμβάνονται στην τυπωμένη συλλογή, καθώς και μετάφραση στίχων του Ομήρου (Μελίσσια, 1942, μόνο σε αντίγραφο της Σ. Σουλιώτη).

Υποφάκ. 16.2
Εκδοση των ποιημάτων του Α.Σ. (1977-1978).
1. Δακτυλογράφο δοκίμιο της έκδοσης (αριθμ. 1-4 + 1-34). [βλ. Φάκελο 28, Εκδόσεις έργων του Α.Σ.]
2. Τυπογραφικές διορθώσεις της έκδοσης (3 δοκίμια).
3. Τέσσερις επιστολές προς τη Σ. Σουλιώτη, σχετικές με την έκδοση: Π. Γλέζος, Ν. Κουτούζης, Νίκος Γ. Σταφυλοπάτης, Ελένη [Ιωαννίδη].

Φάκελος 17 ΔΡΑΜΑΤΑ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ

Υποφάκ. 17.1 [1 τετράδιο]
“Dansing’: δράμα μισοτελειωμένο.
Υποφάκ. 17.2 [1 τετράδιο]
“Ανοιξη’: κωμωδία μονόπρακτη (μόνο η αρχή).
Υποφάκ. 17.3 [1 τετρ. + 11 φ.χ.]
“Γεροντοπαλλήκαρο”: δράμα μισοτελειωμένο.
Ενα μέρος του χειρογράφου έχει το γραφικό χαρακτήρα της Ναταλίας Μελά.

Υποφάκ.  17.4 [100 φ.χ.]
“Γιοχανάν (Μόναχο, 1922)- “Ονειρο” [1922;].
1. ”Γιοχανάν”: σχεδιάσματα δράματος.
2. ”Γιοχανάν”: σημειώσεις του Α.Σ. γύρω από την ιουδαϊκή ιστορία και άλλο σχέδιο δράματος.
3. Ονειρο”: δράμα.

Υποφάκ.  17.5
“Θύμιος και Μόσχω”.
Μισοτελειωμένο σενάριο για βουβό κινηματογράφο (φύλλα αριθμημένα 1-20 + 1-27).

Φάκελος 18 “ΗΛΙΑΣ” Η “ΓΙΑΝΝΗΣ”

Υποφάκ.  18.1 [200 φ.χ. + 1 τετρ.]
1. Τα πρώτα κεφάλαια μυθιστορήματος, τα οποία επιγράφονται “Ανοιξη” ή “Νέος” και αναφέρονται στα νεανικά χρόνια του ήρωα που εμφανίζεται άλλοτε ως Ηλίας και άλλοτε ως Γιάννης (χειρόγραφο αριθμημένο εσωτερικά κατά κεφάλαια).
2. Σκόρπιες σημειώσεις, διορθώσεις, αποσπάσματα και απόπειρα προλόγου του μυθιστορήματος. Το μυθιστόρημα αυτό του Α.Σ. βασίζεται σε αναμνήσεις προσωπικές ή αποτελεί απαρχή αυτοβιογραφικού έργου, όπως δηλώνει η παρουσία μέσα στο χειρόγραφο σημειώσεων με χρονολογίες από τη ζωή του, καθώς και άλλα σαφή στοιχεία.

Φάκελος 19 ΠΟΙΚΙΛΑ

Υποφάκ.  19.1 [232 φ.χ. + 1 σημειωμ + 1 τετρ.]
1. Σχέδιο δράματος και σημειώσεις ιστορικού περιεχομένου (”Μέγας Αλέξανδρος”, Σίφνος, 1936 και 1937), δράμα ή κωμωδία (”Η Μαϊμού”, αυτόγραφο της Ναταλίας Μελά), αρχή δράματος χωρίς τίτλο, σχέδιο για τη σύνθεση λεξικού.
2 .Μικρά κείμενα και αποσπασματικές σημειώσεις του Α.Σ. που περιέχουν σκέψεις, ιδέες, εντυπώσεις ή αφηγήσεις με αρχικό ίσως στόχο να αναπτυχθούν μελλοντικά και να αποτελέσουν διηγήματα, ποιήματα ή δράματα ή να ενσωματωθούν σε συγγραφή αναμνήσεων - απομνημονευμάτων (1915, 1921-1923, 1932-1939). Μεταξύ άλλων: αναμνήσεις του Α.Σ. από τις τελευταίες ημέρες και το θάνατο της αδελφής του Ελένης (”Αδελφή”)
[βλ. και Φάκ. 34, Κατάλοιπα Μιλτιάδη και Ελένης Σουλιώτη.] Απόπειρες συγγραφής απομνημονευμάτων (πρόλογος και αρχή).
3.Απόπειρες συγγραφής απομνημονευμάτων (πρόλογος και αρχή).
 

Γ. ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΑ

Φάκελος 20 ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΑ ΚΑΙ ΔΕΛΤΙΑ  (1905-1932)

Σημειώσεις του Α.Σ. σε μικρά σημειωματάρια και δελτία, ταξινομημένα χρονολογικά – έχουν αντιγραφεί από τη σύζυγο του Α. Σουλιώτη. Τα αντίγραφα βρίσκονται στον Φακ. 20α *Στον υποφ. 20.1 υπάρχει χειρόγραφη σημείωση της Σ. Σπουλιώτη «όσα δελτία λείπουν είναι μαζί με το Χειρόγραφον Σημειωματάριον (Φακ 24β)

Υποφάκ. 20.1
[1-264 αριθμημένα δελτία]
1905- 1917
- Εντυπώσεις και διάφορες σκέψεις, κυρίως για το ανατολικό ιδανικό (Αθήνα 1905 και Πόλη 1908-1912). Το μεγαλύτερο μέρος των δελτίων αυτών (όσα δηλ. φέρουν το διακριτικό κόκκινο στίγμα) έχει ξαναδουλευτεί από τον Α.Σ. και συμπεριλαμβάνεται στο χειρόγραφο του “Σημειωματάριου” [βλ. Φάκελο 15, “Γράμματα από τα βουνά” - “Σημειωματάριον”.]
- Σφοδρή κριτική στην προσωπικότητα και την πολιτική του Βενιζέλου (εθνικό ζήτημα, Βαλκανικοί Πόλεμοι, κίνημα του 1916, εξωτερική πολιτική). Σκέψεις και εντυπώσεις από το Παρίσι, δημοσιευμένες οι περισσότερες στο “Σημειωματάριον” (1912, Σόφια 1913, Παρίσι 1913-1914, Αθήνα 1914 και 1917, Ιωάννινα 1915).
 - Σημειώσεις (Σαράντα Εκκλησιές 1912) επάνω στις οποίες βασίστηκε η συγγραφή του Ημερολογίου του Α’ Βαλκανικού Πολέμου [βλ. Φάκ. 10]

Υποφάκ. 20.2
[265-355 αριθμημένα δελτία ή φύλλα σημειωματάριου]
1921 - 1922
- Εντυπώσεις από την Πόλη, σκέψεις, αναφορές στον πόλεμο, την πολιτική, κ.ά. (Πόλη, Καλλίπολις, Μουδανιά, Μάρτιος - Απρίλιος 1921, με θωρηκτό “Αβέρωφ”)
- Σημειώσεις που σε γενικές γραμμές περιλαμβάνουν ταξιδιωτικές εντυπώσεις, σκέψεις για τους Άγγλους και τους Γερμανούς, τη γερμανική τέχνη και τον πολιτισμό, κ.ά. (Λονδίνο 1921-1922, συμμετοχή στη Διασυμμαχική Συνδιάσκεψη. Μόναχο 1922. Βερολίνο 1923).
- Διάφορες σημειώσεις, ανάμεσα στις οποίες ορισμένες αναφέρονται στη συζήτηση στη Βουλή για τη γυναικεία ψήφο, στις 27 Μαΐου 1922. (Αθήνα 1921-1922, βουλευτής).
Υποφ. 20.3
[362-372 αριθμημένα δελτία ή φύλλα σημειωματάριου κ 1 σημειωματάριο – δεν βρέθηκαν τα δελτία ή σημειωματάρια 356-361] *
1924-1926
- Αποσπασματικές σημειώσεις από την περίοδο 1924-1926 και Θεσσαλονίκη.
Υποφ. 20.4
[373-375  3 αριθμημένα σημειωματάρια]
1926
- ”Ταξείδιον εις Βελιγράδι” (1926): εντυπώσεις και περιγραφές από το ταξίδι, σχόλια για την πολιτική κατάσταση και τον πολιτισμό της Σερβίας, καθώς και στοιχεία γύρω από διάφορους τομείς (στρατός, συγκοινωνίες, δρόμοι και λιμάνια, βιομηχανία, γεωργία, κτηνοτροφία, εκκλησία, εκπαίδευση). Με βάση τις σημειώσεις αυτές ο Α.Σ. έγραψε σειρά άρθρων στον Πρωινό Τηλέγραφο (1926) με τίτλο Έπιστολαί εκ Βελιγραδίου”
[βλ. Φάκελο 27, Αρθρογραφία του Α.Σ.]
Υποφάκ. 20.5
[376-393 αριθμημένα δελτία ή φύλλα σημειωματάριου και 8 σημειωματάρια]
1927-1932
1.Σκέψεις γύρω από διάφορα θέματα (περί θρησκείας και θρησκευτικότητας των Ελλήνων, περί ιδεολογικής κρίσης της ανθρωπότητας και έλλειψης ιδανικών, περί ανδρών και γυναικών, κ.ά.), εντυπώσεις, αυτοβιογραφικά, λογοτεχνικά σχεδιάσματα
Υποφάκ. 20.6
[394-473 αριθμημένα δελτία ή φύλλα σημειωματάριου και 4 σημειωματάρια]
1927-1932
-Σκέψεις γύρω από διάφορα θέματα (περί θρησκείας και θρησκευτικότητας των Ελλήνων, περί ιδεολογικής κρίσης της ανθρωπότητας και έλλειψης ιδανικών, περί ανδρών και γυναικών, κ.ά.), εντυπώσεις, αυτοβιογραφικά, λογοτεχνικά σχεδιάσματα (1927-1932).
Υποφάκ. 20.7
[480-492 αριθμημένα δελτία ή φύλλα σημειωματάριου και 4 αριθμημένα σημειωματάρια – δεν βρέθηκαν τα δελτία ή σημειωματάρια 474-479] *
1927-1932
-Σκέψεις γύρω από διάφορα θέματα (περί θρησκείας και θρησκευτικότητας των Ελλήνων, περί ιδεολογικής κρίσης της ανθρωπότητας και έλλειψης ιδανικών, περί ανδρών και γυναικών, κ.ά.), εντυπώσεις, αυτοβιογραφικά, λογοτεχνικά σχεδιάσματα (1927-1932).
Υποφάκ. 20.8
[493-512 αριθμημένα δελτία ή φύλλα σημειωματάριου]
1927-1932
- Περιγραφές τοπίων, αφηγήσεις από τη ζωή στη Σίφνο, αναφορές στη σιφναίικη αγιογραφία, λογοτεχνικά σχεδιάσματα, κ.ά. (1931-1932).
Υποφάκ. 20.9
[513-618 αριθμημένα δελτία ή φύλλα σημειωματάριου]
- Περί Ιδέας γενικώς|
- Περί της “Καθ’ ημάς Ανατολής” (και περί σοσιαλισμού)
Υποφάκ. 20.10
[619-756 αριθμημένα δελτία ή φύλλα σημειωματάριου]
- Περί πολιτισμού
- Περί θρησκείας και χριστιανισμού.
- Περί έθνους (ελληνικού και γενικότερα).
- «Φιλολογίες»: διάφορες αποσπασματικές σημειώσεις, από τις οποίες ορισμένες περιλαμβάνονται στο “Σημειωματάριον”.

Φάκελος 20A ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΑ ΚΑΙ ΔΕΛΤΙΑ  (1905-1932)

Πρόκειται για χειρόγραφα αντίγραφα των δελτίων του ΦΑΚ. 20 απο τη Σοφία Σουλιώτη

Υποφάκ. 20Α.1
Χειρόγραφα αντίγραφα ετών 1905-1915

Υποφάκ 20Α.2
Χειρόγραφα αντίγραφα ετών 1921-1926

Υποφάκ. 20Α.3
Χειρόγραφα αντίγραφα ετών 1927-1932

Υποφάκ. 20Α.4
Χειρόγραφα αντίγραφα "Σκέψεις περί του Ανατολικού Ιδανικού